ΟΙ ΝΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.

Προτού περάσουμε στο βιβλίο ΟΙ ΝΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.

Επτά απόρρητες εκθέσεις του Γενικού επιτελείου του Χίτλερ.

Εκδόσεις ΜΗΝΥΜΑΤΑ-ΔΡΟΜΩΝ. 2012.

Θα ρίξουμε μία ματιά στο πρόλογο του Πυρομάγλου στο κάτωθι βιβλίο.

Πιστεύουμε ότι αυτό είναι αναγκαίο για να διαπιστώσουμε ότι δεν υπήρχαν πλείστες αντιστασιακές οργανώσεις στα βουνά όπως αφήνουν να εννοηθεί οι πολέμιοι του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ που αυτές τις διέλυσε ο ΕΛΑΣ, αλλά μόνο ο ΕΔΕΣ και αργότερα η ΕΚΚΑ του Ψαρρού.

Πολλοί βασιλικοί πολεμούσαν εναντίον του ΕΑΜ –ΕΛΑΣ ενταγμένοι στα τάγματα ασφαλείας. Για τα τάγματα ασφαλείας θα αφιερώσουμε ένα επιπλέον άρθρο.

Τις παραπάνω αντιστασιακές οργανώσεις δεν τις διέλυσε ο ΕΛΑΣ για να κάνει την κόκκινη επανάσταση μιάς και όπως θα δούμε από τα γερμανικά αρχεία ο πόλεμος διεξαγόταν από τους αντάρτες εναντίον των ναζί από την πρώτη στιγμή, αλλά από ένα πλήθος παραγόντων, από την καχυποψία, η ΕΚΚΑ βρίσκονταν στην ίδια περιοχή πού έκανε κουμάντο το ΕΑΜ- ΕΛΑΣ, μέχρι την αγγλική και γερμανική ανάμιξη.

Για τον Ψαρρό του είχε γίνει πρόταση να αναλάβει την αρχηγεία του ΕΛΑΣ της Ρούμελης.

Άλλωστε αυτή ήταν και η πολιτική του ΚΚΣΕ προς όλα τα κομμουνιστικά κόμματα δηλαδή η μέγιστη ενότητα των αντιστασιακών οργανώσεων ανεξαρτήτως πολιτικών διαφορών για να ελαφρυνθεί η επίθεση των Ναζί (22 Ιουνίου 1941) εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης.

Το λιγότερο να αγκιστρωθούν και να φθαρούν οι δυνάμεις κατοχής στις κατεχόμενες χώρες και η αυξανόμενη ανάγκη πολεμικού υλικού τους.

Οι επαναστάσεις έμπαιναν αυτόματα σε δεύτερη μοίρα.

Έτσι εξηγούνται οι υπογραφές των συμφώνων Λιβάνου και Καζέρτας που ενταφίασαν την δημοκρατία στην ελλάδα, παρακάτω στον πρόλογο του Πυρομάγλου θα διαβάσετε τι πραγματικά διακυβευόταν στην ελλάδα και όχι η κομμουνιστική εξουσία.

Αλλά είπαμε μετά τον καποδίστρια ουδείς έλληνας.

Πέρα του γεγονότος ότι έπραξαν το καθήκον τους απέναντι στην ιστορία, στους έλληνες και στην ανθρωπότητα.

Φυσικά προς το τέλος του πολέμου αυτόματα ετίθετο το θέμα του τι θα γίνει κατόπιν.

Αλλά αυτό το είχαν ήδη ενταφιάσει με τα σύμφωνα Λιβάνου και Καζέρτας.

Ακολουθεί η προβοκάτσια των Δεκεμβριανών.

Για να δικαιολογήσουν οι Άγγλοι την απροκάλυπτα ωμή επέμβαση τους στην ελλάδα αποσύροντας χιλιάδες στρατού από το μέτωπο της Ιταλίας για να πολεμήσουν το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και όλους τους δημοκράτες σε μία ελεύθερη χώρα από τους Γερμανούς.

Δυστυχώς ότι μας λέει ο Πυρομάγλου [Καί ή πάλη άνάμεσα σ' αύτές τις δύο έθνικοφροσύνες υπάρχει καί σήμερα άκόμα, άν καί βρίσκεται σέ σοβούσα κατάσταση.] ισχύει ακόμα αλλά στις σημερινές συνθήκες έχει εξανεμιστεί η <<εθνικοφροσύνη>> για την δημοκρατία και την εθνική ανεξαρτησία.

Έτσι εξηγείται η λυσσώδη, ανιστόρητη και βλακώδη επίθεση ακόμα και σήμερα εναντίον της αντιστασιακής πάλης του ελληνικού λαού.

Αντιστασιακής πάλης του ελληνικού λαού όχι μόνο κατά του Γερμανού κατακτητή αλλά και εναντίον του συνόλου της καθεστηκυίας τάξης.

Από τον πρόλογο του Κομνηνού Πυρομάγλου στο βιβλίο του HeinzRichter 1936-1946 δύο επαναστάσεις και αντεπαναστάσεις στην ελλάδα, α τόμος. Εξάντας.

1) Ταξίαρχος E.C.W. Myers, αρχηγός τής Βρετανικής Στρατιωτικής

Αποστολής στήν Ελλάδα, άπό τόν Οκτώβριο 1942 μέχρι τόν

Αύγουστο 1943.

Εκτός άπ' τό ΕΑΜ — ΕΛΑΣ καί τόν ΕΔΕΣ δέν φαίνεται νά

υπήρχαν άλλα κινήματα άντίστασης στά βουνά.

Δέν είχαμε συναντήσει μέχρι τότε βασιλόφρονες άξιωματικούς καί υπήρχαν ένδείξεις ότι ή πλειονότητα τών σημαινόντων βασιλοφρόνων άξιωματικών είχε έντολή άπ' τήν έξόριστη κυβέρνηση να παραμείνει στήν Άθήνα νά μήν άναμιχθεί στό δημοκρατικό κίνημα τής άντίστασης καί νά άναμείνει τήν έπιστροφή τής βασιλικής κυβέρνησης. Έάν αυτό συνέβαινε στ' άλήθεια, ήταν πολύ άπίθανο ότι ή βασιλική παράταξη θά μπορούσε ποτέ νά γίνει άξιόμαχη ομάδα, άντίστοιχη μέ τόν ΕΛΑΣ ή τόν ΕΔΕΣ.

Εδώ πρέπει νά προσθέσουμε ότι μετά τρεις μήνες, τόν Μάρτιο τού 1943, βγήκε στό βουνό μιά άκόμα δημοκρατική άντιστασιακή οργάνωση, ή ΕΚΚΑ.

2) Συνταγματάρχης C. M. Woodhouse , αρχηγός τής Συμμαχικής Στρατιωτικής Αποστολής στήν Ελλάδα, άπ' τό Σεπτέμβριο 1943 μέχρι τόν Οκτώβριο 1944.

Θά ήτανε ανόητο νά κατηγορήσουν οί βασιλόφρονες τις Βρετανικές Υπηρεσίες ότι υποστήριξαν μόνον τά δημοκρατικά κινήματα. Γιά τόν άπλούστατο λόγο ότι στήν Ελλάδα, καί μέ μικροσκόπιο νά έψαχνες, δέν θά έβρισκες παρά μόνον δημοκρατικές άντιστασιακές ομάδες.

3) Sir Reginald Leeper, βρετανός πρεσβευτής στήν Ελλάδα.

Εκείνο όμως πού μέ άνησύχησε όταν διάβασα στό Foreign Office τά Πρακτικά, δέν ήταν τό ίδιο τό κίνημα. Υπήρχε ένα άλλο, πολύ σοβαρότερο πρόβλημα πού έπρεπε νά άντιμετωπιστεί. Ή κυβέρνηση μας δηλαδή, μιλούσε στά έλληνικά ζητήματα μέ δυό φωνές: τής πολιτικής φωνής τού Foreign Office, δηλαδή, πού ύποστήριζε άπόλυτα τό βασιλιά καί τήν κυβέρνησή του, καί τής στρατιωτικής, δηλαδή τού Γενικού Στρατηγείου Μ. Ανατολής, πού ένίσχυε μέ όπλα καί χρυσές λίρες τούς πιό άσπονδους εχθρούς τού βασιλιά στά έλληνικά βουνά...

Ό,τι καί νά υποστηρίξουν μελλοντικά οί ιστορικοί, ή πραγματικότητα παραμένει πώς τό 1943 στό Κάιρο, ό Μεταξάς ήτανε τό πιό μισητό πρόσωπο. Κι' άπ' ότι μπορώ νά ξέρω, ή άντίδραση αύτή ήταν άκόμα πιό έντονη στήν ίδια τήν Ελλάδα. Ό βασιλιάς, εξάλλου, λόγω τών δεσμών του μέ τή δικτατορία τού Μεταξά, είχε χάσει μεγάλο μέρος άπ' τό κύρος καί τή δημοτικότητα του.

Ά π ' όλες τις πληροφορίες πού λαβαίναμε, άπ' τήν Αθήνα κι' άλλού, τό συμπέρασμα ήταν ότι έπικρατούσε

παντού ένα γενικό δημοκρατικό αίσθημα. Αύτό συνέβαινε καί μέ τούς έλληνες πολιτικούς πού βρίσκονταν στό Κάιρο, καί πού συμμετείχαν στήν έξόριστη κυβέρνηση. Άν καί διορισμένοι άπ' τόν βασιλιά, δέν παραλείπανε νά έκδηλώνουνε τήν άντίθεσή τους άπέναντί του καί έπιδίωκαν νά παρεμποδίσουν τήν έπιστροφή του στήν Ελλάδα μετά τό τέλος τού πολέμου.__

4) Στρατάρχης λόρδος, Wilson of Libya, άρχιστράτηγος τών Συμμαχικών Δυνάμεων Μεσογείου.

Ή κατάσταση πού έπικρατούσε στήν Ελλάδα γιά τούς συνδέσμους άξιωματικούς μας δέν ήτανε άσφαλώς ή ιδεωδέστερη.

Άπό άναφορές πού λάβαμε μετά τήν έπιστροφή στήν Ελλάδα τών έξι άντιπροσώπων τής άντίστασης πού είχαν έρθει στό Κάιρο καί γύρισαν άπραχτοι, μπορούσαμε νά συμπεράνουμε ότι ύπήρχε έκεί μιά ισχυρή άντιβρετανική διάθεση. Γιά τό λόγο ακριβώς αύτό, συνέστησα νά έπιστρέψει ό Myers στήν Ελλάδα, γιατί θεωρούσα πώς ήταν ό καταλληλότερος γιά νά άνορθώσει τήν κατάσταση. Οί διπλωμάτες όμως στάθηκαν ισχυρότεροι καί δέν επικράτησε ή δική μου γνώμη. Τά πράγματα όμως περιεπλάκησαν άκόμα περισσότερο, όταν πληροφορηθήκαμε ότι ό ΕΛΑΣ είχε επιτεθεί έναντίον τού ΕΔΕΣ, ένώ ταυτόχρονα φιλοβασιλικές ομάδες συνεργάζονταν μέ τούς Γερμανούς

στις επιχειρήσεις τους έναντίον τών άνταρτών. Αύτό μάλιστα είχε σάν άποτέλεσμα νά ματαιωθεί καί μιά μεγάλη

επιχείρησή μας πού είχε προετοιμαστεί έναντίον μιάς γέφυρας τού Αλιάκμονα.

Τί σημαίνουν όμως όλα αυτά; ένοπλο άγώνα, άντίσταοη μέ κάθε μέσον έναντίον τών δυνάμεων κατοχής, μέ τήν υποστήριξη καί τών δυτικών συμμάχων.

Έδώ όμως πρόκειται γιά θερμό πόλεμο. Στό Κεμπέκ, όμως, τόν Αύγουστο κιόλας τού 1943, έπειδή τά δημοκρατικά φρονήματα είναι ύποπτα, οί... δημοκρατικοί σύμμαχοι (Τσώρτσιλ, Ρούσβελτ, μέ τήν υποστήριξη καί τού Σμάτς) άποφασίζουν νά καταβάλουν καί νά ύποτάξουν τήν έλληνική άντίσταση καί νά έπιβάλουν καί πάλι τή μοναρχία

στήν Ελλάδα: στήν άνάγκη καί μέ τά όπλα καί μέ βρετανικό έκστρατευτικό σώμα άκόμα.

Ό άποτελεσματικότερος τρόπος γιά νά πετύχουν κάτι τέτοιο είναι, άρχικά, ή δυσφήμιση μέ κάθε τρόπο τής άντίστασης. Ή πρόκληση διχόνιας άνάμεσα στις οργανώσεις τής άντίστασης καί ιδιαίτερα τούς

ήγέτες της. Ό έκφοβισμός τού λαού μέ τά συνθήματα τού κομμουνιστικού καί τού σοβιετικού κινδύνου. Τά ίδια όμως αύτά συνθήματα χρησιμοποιούν στήν Έλλάδα καί οί κατακτητές.

Διαφθορά ατόμων καί συνειδήσεων, πρόκληση έμφύλιου πολέμου στά βουνά άνάμεσα στις διάφορες άνταρτικές όμάδες ή στις πόλεις μεταξύ έθνικοφρόνων και κομμουνιστών — καί τώρα κάθε δημοκρατικός Βαφτίζεται κομμουνιστής —. Ή πρόκληση όμως τής έμφύλιας άναταραχής έπεκτείνεται καί στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις τής Μέσης Ανατολής, άλλά καί τήν έλληνική παροικία τής Αίγυπτου.

Ή πολιτική τού έμφύλιου πολέμου εύνοεί όμως καί τις δυνάμεις κατοχής, γι ' αύτό καί ή κυβέρνηση τών Κουίσλιγκ τής Αθήνας σπεύδει νά δημιουργήσει τά Τάγματα Ασφαλείας πού στρέφονται έναντίον τής έθνικής άντίστασης καί τών δημοκρατικών κρυπτοκομμουνιστών.

Έτσι, όμως, στόν τομέα αύτό ύπάρχει πλήρης ταυτισμός καί συνεργασία άνάμεσα στό Λονδίνο τον Τσώρτσιλ καί τό Βερολίνο τού Χίτλερ.

Πρόκειται γιά καλά μελετημένο καί προετοιμασμένο έμφύλιο πόλεμο πού θά διαδεχθεί τόν ψυχρό πόλεμο καί θ' άποφασίσει τήν ένοπλη βρετανική επέμβαση γιά τή σωτηρία τής χώρας.

Τις παραμονές τής άπελευθέρωσης, κάθε λογής συνεργάτες, κουίσλιγκ, προδότες καί καιροσκόποι, υπό τό μανδύα τού δημοκράτη καί τού έθνικόφρονα θά έπιβληθούν στήν έξουσία άπ' τούς δημοκρατικούς συμμάχους (Μάιος 1944).

Ας μάς έπιτραπεί νά έπιμείνονμε σέ τρία άκόμα σημεία πού τά θεωρούμε βασικά, άν καί ό Η. Richter κάνει κι έδώ μιά πλήρη καί άντικειμενική άνάλυσή τους.

α) Εμφύλιος Πόλεμος. Μέ έλάχιστες έξαιρέσεις, όλοι οί ιστορικοί έχουνε τήν τάση νά μιλάνε γιά έμφύλιο πόλεμο στήν Ελλάδα μόνο γιά τήν περίοδο τής κατοχής (1943-1944).

Πρόκειται όμως γιά ιστορική πλάνη.

Οί έσωτερικές έπεμβάσεις τών Μεγάλων Δυνάμεων στήν Ελλάδα δέν έκδηλώθηκαν μόνον κατά τούς δύο Παγκοσμίους Πολέμους. Υπήρξαν ένδημικές σ' όλο τό 19ο καί τόν 20ο άκόμα αιώνα, όπως έξ άλλου καί σ' ολόκληρη

τή Βαλκανική Χερσόνησο. Η δημιουργία κλίκας ή πέμπτης φάλαγγας ήταν μιά μόνιμη κατάσταση, είτε γιά τήν

άσκηση πίεσης ύπό έθνικόν μανδύαν είτε γιά τήν οργάνωση πραξικοπημάτων, άνατροπή μιάς κυβέρνησης ύπέρ μιάς άλλης, χωρίς νά λαμβάνεται ύπ' όψη ή θέληση τού λαού, ή νόθευσή της μέ εκλογές, είτε πάλι γιά τήν έπιβολή μακρόβιων ή βραχύβιων δικτατοριών.

Είναι ιστορική πραγματικότητα, ότι ή Ελλάδα βρισκόταν σέ κατάσταση συγκεκαλυμμένου ή άνοικτού εμφύλιου πόλεμου ά π ' τά 1916, γιά νά περιοριστούμε στά πενήντα τελευταία χρόνια. Ά π ' τά 1916 μέχρι τό 1936, είχαμε έννέα διαδοχικά πραξικοπήματα. Στά 1936, μέ τήν έπιβολή τής δικτατορίας τής 4ης Αύγούστου άπ' τόν Μεταξά, ή έθνική καί πολιτική κρίση όξύνεται. Πατριώτης καί έθνικόφρων είναι έκείνος μόνον πού ύποστηρίζει τό καθεστώς τού βασιλιά καί τού Μεταξά. Όλοι οί άλλοι είναι κομμουνιστές ή κρυπτοκομμουνιστές. Σ' όλα αύτά όμως ό λαός άπαντούσε: Εθνικά σκεπτόμενος καί πατριώτης είναι έκείνος μόνον πού έπιδιώκει τήν έθνική

άνεξαρτησία καί τή δημοκρατία. Έτσι, όμως, στήν περίοδο τής κατοχής ό έμφύλιος πόλεμος παίρνει μορφή ριζικότερη καί αιματηρότερη, γιατί συγκρούονται δύο έθνικισμοί: άπ' τή μιά μεριά ή έθνικοφροσύνη τής έξουσίας, πού οί οπαδοί της θέλουν μέ κάθε τρόπο καί μέ τή βοήθεια είτε τών συμμάχων είτε τών δυνάμεων κατοχής, νά ξαναγυρίσει ή χώρα στό προπολεμικό καθεστώς, κι άπ' τήν"άλλη ό πατριωτισμός τον λαού πού είναι άποφασισμένος νά φέρει στήν Ελλάδα μιά άληθινή δημοκρατία, πού νά σέβεται, παρά τήν όποιαδήποτε επέμβαση, τήν έθνική άνεξαρτησία καί τή θέληση τον λαού, πού τήν έκφράζουν ελεύθερες καί άνόθευτες εκλογές, Καί ή πάλη άνάμεσα σ' αύτές τις δύο έθνικοφροσύνες υπάρχει καί σήμερα άκόμα, άν καί βρίσκεται σέ σοβούσα κατάσταση.

β) Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας. Ό ρόλος πού διαδραμάτισε τό ΚΚΕ δέν έχει μελετηθεί άκόμα κατά τρόπο άντικειμενικό καί τίμιο. Ή άνάλυση αύτή θ' άποτελέσει άσφαλώς ένα ιδιαίτερο καί ενδιαφέρον κεφάλαιο στή συνθετική έργασία τον Η. Richter. Γι' αύτό καί θά περιοριστούμε νά υπογραμμίσουμε δύο κύρια σημεία μόνον.

Αν θέλουμε ν' άγγίξουμε τήν καρδιά τής άλήθειας, πρέπει νά κάνουμε ένα σαφή διαχωρισμό άνάμεσα στήν ηγεσία καί

τούς οπαδούς τού ΚΚΕ, όπως έξάλλου καί τών άλλων πολιτικών κομμάτων στήν Ελλάδα. Ο διαχωρισμός αυτός είναι

άκόμα πιό άπαραίτητος γιατί όλοι οί ήγέτες τον κόμματος αυτού πήραν ένεργό μέρος στήν άντίσταση, πράγμα πού δέν

συμβαίνει βέβαια μέ τούς ήγέτες τών άλλων κομμάτων. Από τή συλλογική ήγεσία τού κόμματος αυτού, έλειψε σ' όλη

τή διάρκεια τής άντίστασης ή πολιτική ώριμότητα, ή ολόπλευρη θεώρηση τής κατάστασης καί ή γνώση τών έθνικών καί τών διεθνών συσχετισμών.

Τό γεγονός αύτό όμως έβάρυνε πολύ — ίσως περισσότερο άπ' όσο θάπρεπε — πάνω στούς μαχητές τού ΕΑΜ — ΕΛΑΣ, είτε έπρόκειτο γιά δημοκράτες είτε καί γιά κομμουνιστές.

Οί μαχητές αυτοί, όμως, άγωνίστηκαν μέ ήρωισμό καί αύτοθυσία γιά τήν άπελευθέρωση τής πατρίδας τους, καί γιά μιά προοδευτική δημοκρατία, καί όχι γιά ένα κομμουνιστικό καθεστώς. Αλλά πλήρωσαν άκριβά, κι έξακολουθούν άκόμα νά πληρώνουν τά σφάλματα τής ηγεσίας τους.

γ) Βρετανική καί Συμμαχική Στρατιωτικές Αποστολές. Όταν μιλάμε γιά βρετανική πολιτική καί γιά στρατιωτικές έπεμβάσεις στήν Ελλάδα, μέ σκοπό τήν έγκαθίδρυση τού προπολεμικού καθεστώτος, ύπό νέα φασιστική μορφή, πρέπει άσφαλώς νά έξαιρούμε άπ' τήν πολιτική αύτή, όλα τά μέλη τής βρετανικής

καί τής συμμαχικής ύστερα άποστολής, πού άπ' τά 1942 καί μέχρι τήν άπελευθέρωση πολέμησαν στό πλευρό μας ένα-

ντίον τον κατακτητή, γιά μιά Ελλάδα άνεξάρτητη καί πραγματικά ελεύθερη. Οί άρχηγοί τών άποστολών αύτών, οί ύπεύθυνοι τής κάθε περιοχής, καθώς καί οί περισσότεροι σύνδεσμοι άξιωματικοί, άντιλήφθηκαν σωστά καί ένστερνίστηκαν μάλιστα τούς στόχους πού έπιδιώκανε οί άγωνιστές τής άντίστασης.

Γιά μάς, έκτός άπό ελάχιστες έξαιρέσεις, οί άνθρωποι αύτοί σταθήκανε πραγματικοί σύντροφοι στόν άγώνα. Κάνανε

ό,τι μπορούσαν γιά τήν ένοποίηση τής άντίστασης καί τήν πραγματική έθνική άπελευθέρωση. Καί άντιμετώπισαν, συχνά άνυποχώρητοι, τήν όργή τής φωνής τού ForeignOffice.

Αν οί εισηγήσεις τους είχαν ληφθεί σοβαρά υπ' όψη άπ' αύτούς πού παραπάνω ονομάσαμε ή τριανδρία δέ θά είχε έπακολουθήσει ό εμφύλιος πόλεμος μέ τις γνωστές καταστροφικές του συνέπειες. Εχουμε καθήκον νά τούς άποδώσουμε αύτή τήν τιμή καί νά τούς έκφράσουμε τήν εύγνωμοσύνη μας.

Καί γιά νά κλείσουμε: Είναι πιθανόν ότι σέ μερικά σημεία καί μέ ορισμένες έκτιμήσεις, οί δικές μας άντιλήψεις καί θέσεις δέν συμπίπτουν μ ' έκείνες τού νέου ιστορικού Η. Richter.

Έκείνο όμως πού έμείς θεωρούμε βασικό, είναι ή σωστή παρουσίαση τών γεγονότων καί τών ιστορικών συνθηκών, ή

άλληλουχία καί ή διασύνδεσή τους, πού οδήγησαν τήν έθνική άντίσταση στήν τραγική κατάληξή της. Άπ ' τήν άποψη αυτή, ό Η. Richter κατόρθωσε νά κάμει μιά επίπονη, τίμια, ενσυνείδητη καί άντικειμενική δουλειά.

Κομνηνός Πυρομάγλου

Αθήνα, Ανοιξη 1970

(Μετάφραση άπό τό γαλλικό πρωτότυπο)

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου ΟΙ ΝΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.

Επτά απόρρητες εκθέσεις του Γενικού επιτελείου του Χίτλερ.

Εκδόσεις ΜΗΝΥΜΑΤΑ-ΔΡΟΜΩΝ. 2012.

Συνήθης παρανόηση είναι το ότι αποδίδεται στην Εθνική Αντίσταση ο χαρακτήρας μιας αμυντικής στρατηγικής που περιορίστηκε σε δολιοφθορές και αποσπασματικές ενέργειες παρενόχλησης του εχθρού. Ωστόσο, τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά. Γιατί από τα μέσα του 1943 η Αντίσταση αποκτά επιθετικά χαρακτηριστικά και σταδιακά διεξάγει έναν ολομέτωπο πόλεμο που καθηλώνει τον εχθρό, ο οποίος υποχωρεί από μεγάλα τμήματα της χώρας στα οποία εγκαθίσταται η εαμική εξουσία.

Το παρόν βιβλίο συμβάλλει στην κατανόηση αυτής της αλήθειας. Αναδεικνύει την Αντίσταση μέσα από την πραγματική της διάσταση ως τμήμα του παγκόσμιου αντιφασιστικού πολέμου, ως σύγκρουση που κατατείνει στην ήττα του εχθρού ακόμα και με τους συνήθεις στρατιωτικούς όρους. Αποτυπώνει το δέος που οι καταχτητές αισθάνονται έναντι μιας Αντίστασης που γενικεύεται και αδυνατούν να αντιμετωπίσουν. Τόσο τα αντίποινα που επιστρατεύουν, όσο και η στήριξη σε εγχώριους συνεργάτες που αναζητούν, εγγράφονται στην ίδια κατεύθυνση: στην απονενοημένη αποτροπή της αναπόφευκτης ήττας τους. Οι εκθέσεις του γερμανικού επιτελείου το αποδεικνύουν αδιάψευστα.

Για να μην πλαταίνουμε πολύ το άρθρο θα αρκεστούμε από το βιβλίο στην μαρτυρία του Σπέερ.

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΟΥ ΑΑΜΠΕΡΤ ΣΠΕΕΡ

Η ΜΟΝΗ ΜΥΣΤΙΚΗ ΑΓΓΛΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ: Ο ΧΙΤΛΕΡ ΠΑΡΑΔΙΔΕΙ ΑΜΑΧΗΤΙ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟΥΣ ΑΓΓΛΟΥΣ

Απόσπασμα από συνέντευξη που πήρε ο Βάσος Μαθιόπουλος από τον υπουργό πολεμικής βιομηχανίας του Χίτλερ και προσωπικό του αρχιτέκτονα, ο οποίος είχε κατασκευάσει τα γιγαντιαία οικοδομήματα στο Βερολίνο όπως και τη νέα καγκελαρία που οι πελώριες αίθουσές της αντικατόπτριζαν τη μεγαλομανία του δικτάτορα. Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε το 1976 στην Χαϊδελβέργη μετά από την εικοσαετή φυλάκισή του από το συμμαχικό δικαστήριο της Νυρεμβέργης.

'Ερώτηση: Υπήρχε κ. Σπέερ, ένας θρύλος πού μιλούσε γιά συμπάθειες τών άξιωματούχων τού Γ'. Ράιχ γιά την Ελλάδα μέχρι τόν πόλεμο. Ζήσατε πράγματι ατμόσφαιρα φιλελληνική στους κύκλους τών επιτελών τού έθνικοσοσιαλιστικοΰ καθεστώτος;

Σπέερ: 'Υπήρχε πράγματι μιά βαθύτατη εκτίμηση, για την πνευματική προσφορά τής Ελλάδος στήν αρχαιότητα. Αύτό έδινε αφορμή στον Χίτλερ νά γενικεύει τήν έκτίμησή του, προς κάθε τι τό 'Ελληνικό. Ή έπίσκεψη του Γκαίριγκ στήν Ελλάδα και του φίλου μου Άρνολντ Μπραίκερ, του γνωστού γλύπτη, πού είχε παντρευτεί μιά Έλληνίδα από γνωστή οικογένεια, δημιούργησαν ούσιαστικές επαφές μέ τήν 'Ελλάδα. Κι όταν προπολεμικά έπρόκειτο νά δημιουργηθεί στό Βερολίνο μιά Έλληνογερμανική έταιρεία, μέ είχαν προτείνει ν' άναλάβω τήν προεδρία. Ή προοπτική αύτή δεν πραγματοποιήθηκε γιατί μεσολάβησε ό πόλεμος.

Ερώτηση : 'Εσείς τί γνώμη είχατε πριν απ' τον πόλεμο γιά τούς "Ελληνες καί τήν 'Ελλάδα;

Σπέερ: Προσωπικά έγώ έπηρεάσθηκα θετικά πάρα πολύ, άπό τό πρώτο μου ταξίδι στήν 'Ελλάδα τό 1934. Τό πρώτο μου ταξίδι στό εξωτερικό, δέν ήταν όπως συνηθιζόταν ως τότε, μεταξύ τών Γερμανών στήν Ιταλία, άλλα στήν 'Ελλάδα. Με έξενάγησε στή χώρα σας ό τότε διευθυντής τού γερμανικού αρχαιολογικού ινστιτούτου στήν 'Αθήνα. Ηταν άκόμα ειδυλλιακή έποχή. Θυμάμαι, ότι άπό τήν Άνδρίτσαινα προς τήν Όλυμπία, χρησιμοποιήσαμε σάν μεταφορικό μέσο τό γάϊδαρο. Στις περιοχές πού περνούσαμε ό διευθυντής τοϋ 'Ινστιτούτου άνέφερε ποιος ήταν ό ξένος πού τον συνόδευε, όπότε οί άπλοι άνθρωποι συναγωνιζόντουσαν ποιος θά μάς φιλοξενήσει καί μάς προσφέρανε κρασί κι έλληνικά προϊόντα παντοϋ.

'Ερώτηση: Τήν έποχή έκείνη είχαν έπισκεφθει τήν 'Ελλάδα, ό τότε ύπουργός τών έξωτερικών Φόν Νόϋρατ καί αργότερα ό Γκαιμπελς. Θυμάστε ποιές ήταν οί πολιτικές έντυπώσεις τους άπό έκεϊνα τά ταξίδια;

Σπέερ : Σέ πολιτικές συζητήσεις μέ τον Γκαίμπελς καί τον Νόϋρατ πού έπισκέφθηκαν κι αύτοί τήν 'Ελλάδα, δέν παραβρέθηκα. Ξέρω μόνο, ότι ό Γκαίμπελς ήταν ενθουσιασμένος άπ' τό ταξίδι του καί μέ ανάλογο πνεύμα έξέθεσε τις έντυπώσεις του στον Χίτλερ.

'Απ' τον Γκαίμπελς επίσης ξέρω, οτι άνεκάλυψε μια τραγουδίστρια στήν 'Αθήνα και την έφερε στήν Όπερα του Βερολίνου με υποτροφία. Πρόκειται για την "Αννα Τασοπούλου την όποια παρουσίασε στο Γκαίμπελς ό Κοτζιάς, (Υπουργός τότε του Μεταξα στήν 'Αθήνα κι έμεινε τόσο ενθουσιασμένος άπ' το τραγούδι της, ώστε τής έδωσε τήν υποτροφία). Εκείνο πού θυμάμαι ήταν, ότι ό Γκαίριγκ συνεχώς έπανελάμβανε μ' ένθουσιασμό τό πόσο τον είχε έντυπωσιάσει ή ύποδοχή πού γνώρισε στήν Ελλάδα. (Ό Γκαιριγκ έπισκέφθηκε τήν Ελλάδα επί κυβερνήσεως Τσαλδάρη τό 1934, ή οποία τοϋ άπένειμε καί τό μεγαλόσταυρο τού Σωτήρος).

Ερώτηση : Ποιά ήταν ή αντίδραση στο Βερολίνο μετά τις 28 'Οκτωβρίου τού 40, όταν διαπιστώθηκε, ότι οί "Ελληνες, όχι μόνο δεν ύπέκυψαν στό Ιταλικό τελεσίγραφο άλλ' άντιστάθηκαν ένεργητικά καί σέ λίγες μέρες άρχισαν νά προελαύνουν στό 'Αλβανικό έδαφος;

Σ π έ ε ρ : Κι εγώ προσωπικά κι όλοι οί αξιωματούχοι τοϋ Γ' Ράϊχ, μείναμε έκπληκτοι, άπ' τό γεγονός ότι σέ μιά περιοχή πού δεν τή φανταζόταν κανείς : στά Βαλκάνια, παρουσιάστηκε τό φαινόμενο αύτό τής άντιστάσεως των Ελλήνων. Προσπαθούσαμε νά βρούμε μιά αιτία για τήν άπροσδόκητη αύτή στροφή πρός όφελος τών άντιπάλων τοϋ "Αξονος. Συχνά μάς άπασχολοϋσε αύτή ή έξαίρεση στό μέχρι τότε κανόνα τής πορείας του πολέμου. Ό Χίτλερ νόμιζε πώς είχε βρει τήν έρμηνεία τοϋ φαινομένου αύτού. Στηριζόμενος στις ρατσιστικές θεωρίες του, μάς έλεγε κομπάζοντας, ότι ή ήρωΐκή άντίσταση τών Ελλήνων όφειλόταν στό γεγονός, ότι οί σημερινοί "Ελληνες είναι άπόγονοι τών Δωριέων, οί όποιοι, κατά τον Χίτλερ, ήταν "Αρειοι καί Ίνδογερμανική φυλή. Πρόσθετε δέ, ότι υπήρχε ίνδογερμανικό αίμα στις φλέβες τών Ελλήνων καί ότι οί Δωριείς ήταν οί θεμελιωτές τοϋ δικού μας πολιτισμού.

'Ανεξάρτητα άπ' τήν έρμηνεία αύτή, δεδομένο είναι, ότι τό Βερολίνο, καταλήφθηκε από θαυμασμό γιά τήν έλληνική στάση. Καί τό αίσθημα αύτό άπ' ό,τι θυμάμαι, προσδιορίστηκε άπό τό γεγονός ότι τόσο ό Χίτλερ, όσο καί οί στρατιωτικοί

τής Βέρμαχτ δέ δυσαρεστήθηκαν ούτε δυσανασχέτησαν, όπως θά ήταν φυσικό, από τήν αντίσταση τών Ελλήνων. Άλλα ό ήρωϊκός τους αγώνας το Φθινόπωρο του 40, έκτιμήθηκε γενικά σάν τέτοιος μεταξύ των άξιωματούχων του καθεστώτος.

Ερώτηση: Άπό έκείνη τήν περίοδο τού Έλληνοϊταλικού πολέμου, υπάρχει κανένα γεγονός ιδιαίτερο, πού έχει μείνει στή μνήμη σας ;

Σ π έ ε ρ : Θά ήθελα ν' αναφέρω μιά τέτοια περίπτωση, πού θυμάμαι ότι άναμίχθηκα προσωπικά. Πρόκειται γιά τον τότε "Ελληνα πρεσβευτή στο Βερολίνο Ραγκαβή, τόν όποιο γνώριζε πολύ καλά ή γυναίκα του Μπραίκερ. Όταν έξερράγη ό πόλεμος μεταξύ Γερμανίας καί Ελλάδος στις 6 Απριλίου τοϋ 1941, πληροφορηθήκαμε, ότι ό Ραγκαβής καί τά μέλη τής Ελληνικής πρεσβείας, είχαν μεταφερθεί σ' ένα πύργο στή Νότια Γερμανία και είχαν τεθεί υπό περιορισμό. Μέ τήν κυρία Μπραίκερ, πήγαμε στό Χίτλερ κι έπιμείναμε γιά τήν άπελευθέρωσή τους κι όπως θυμάμαι τελικά τούς έπετράπη νά πάνε στήν 'Ελβετία. (Σημ. Ό Ραγκαβής ήταν θαυμαστής του Χίτλερ καί διαδραμάτισε άξιοθρήνητο ρόλο σάν πρεσβευτής, τούς κρίσιμους μήνες πριν άπό τήν κήρυξη τοϋ πολέμου τής Γερμανίας κατά τής 'Ελλάδος.Ό δέ άδελφός του έγινε κατοχικός ύπουργός).

Ερώτηση: Απ' ό,τι γνωρίζατε τότε, ώς έμπιστος τού Χίτλερ, υπήρχε σχέδιό του βαλκανικής έκστρατείας πριν άπό τήν έπίθεση τοϋ Μουσσολίνι κατά τής Ελλάδος;

Σπέερ: Έάν δέν είχε γίνει ή έπίθεση τοϋ Μουσσολίνι κατά τής Ελλάδος, δέν έπρόκειτο κατά τή γνώμη μου νά ύπάρξει γερμανική βαλκανική εκστρατεία στό B παγκόσμιο πόλεμο, γιατί όπως γνωρίζω τέτοιο σχέδιο δέν προϋπήρχε. Θυμάμαι πόσο ό ίδιος ό Χίτλερ ήταν έξαλλος και άγανακτισμένος γιά τήν έπίθεση τοϋ Μουσσολίνι, κατά τής Ελλάδος, γιά τήν όποια δέν τόν είχε προηγουμένως ένημερώσει, ούτε συμβουλευθεί καί δέν τού είχε ανακοινώσει τις προθέσεις του.

Πολύ περισσότερο όμως άπογοητεύθηκε, γιατί ό πόλεμος τού Μουσσολίνι στήν Αλβανία, άπέδειξε σ' όλο τόν κόσμο τις

όργανικές αδυναμίες του 'Ιταλού συμμάχου του. Καί ή όργανική αυτή αδυναμία, είχε έπίπτωση πολιτική, διπλωματική, καί στρατιωτική στήν ίδια τή Γερμανία. Μέχρι τότε γινόταν λόγος για τήν ιταλική ύπεροπλία καί μαχητική ικανότητα σέ αριθμό μεραρχιών, μηχανοκινήτων και αεροπλάνων και ξαφνικά άπ' τή μιά στιγμή στήν άλλη, όλα αυτά χάρις στους "Ελληνες, άποδείχτηκαν χωρίς στρατιωτική άξία.

Ερώτηση : Πιστεύετε έσείς, ότι θά ήτανε άλλη ή έξέλιξη τού πολέμου στή Ρωσία, άν οί "Ελληνες δεν είχαν καθυστερήσει τούς Γερμανούς με τή μάχη τής Κρήτης;

Σπέερ: Ασφαλέστατα. Ό σκληρός Ρωσικός χειμώνας επηρέασε δυσμενώς και ή κατά πέντε έβδομάδες καθυστέρηση τής έπιθέσεως κατά τής Σοβιετικής Ένώσεως, πού έπήλθε άπ' τή βαλκανική έκστρατεία, υπήρξε άποφασιστική. Πιστεύω, ότι θά ήταν άλλη ή πορεία του πολέμου μέ τήν Ρωσία, άν οί έπιθέσεις είχαν άρχίσει στις προβλεπόμενες άπό τά πρώτα σχέδια ήμερομηνίες. Θά ήθελα όμως νά προσθέσω ότι κι ένας άλλος παράγοντας έπαιξε σπουδαίο ρόλο : Οί τρομερές απώλειες, πού ύπέστησαν οί Γερμανοί άλεξιπτωτιστές κατά τή μάχη τής Κρήτης, απώλειες πού δεν μπόρεσαν νά αναπληρωθούν μέχρι τό τέλος τού πολέμου. Υπήρξε μοιραίο γιατί το σώμα αύτό δέν μπόρεσε νά χρησιμοποιηθεί σ' έπιχειρήσεις στο ανατολικό μέτωπο, όπως θά συνέβαινε άν δεν είχε υποστεί τά πλήγματα άπό τή μάχη τής Κρήτης.

Ερώτηση: Είναι γεγονός ότι ό Χίτλερ καί οί επιτελείς του, πίστευαν ότι ή έπίθεση τού Μουσσολίνι καί ή σθεναρή έλληνική αντίσταση, ήταν γεγονότα πού επηρέασαν τήν τροπή τού πολέμου στο άνατολικό μέτωπο;

Σπέερ: Έδώ θεωρώ επιβεβλημένο νά σάς έπαναλάβω γιά άλλη μιά φορά, ότι ό Χίτλερ μετά τό 1942 στις διμερείς συζητήσεις μας, κάνοντας κατά κάποιο τρόπο άπολογισμό τής μέχρι τότε πορείας τού πολέμου, τερμάτιζε πάγια τούς συνήθως μακροσκελείς του μονολόγους, μέ τό νά άναθεματίζει τό χάσιμο πολύτιμου χρόνου στήν 'Ελλάδα.

Κι αυτό πού τον είχε κυριολεκτικά εξαγριώσει τά τελευταία χρόνια, ήταν ότι είχε συνειδητοποιήσει, ότι όλη ή στρατηγική σύλληψη, πού είχε διαμορφώσει ετοιμάζοντας τον πόλεμο κατά της Ρωσίας, εξουδετερώθηκε άπ' τον Έλληνοϊταλικό πόλεμο.

Δέ θά έκανε τή βαλκανική εκστρατεία άλλα, όπως μου έλεγε, κι όταν τήν έκανε, δυσφορούσε, γιατί υποχρεώθηκε νά πολεμήσει γιά τούς Ιταλούς, πού προκάλεσαν άναστατώσεις, οί όποιες ενοχλούσαν τήν πορεία τού πολέμου καί πού δέ θά υπήρχαν αν οί βαλκανικές χώρες έμεναν ουδέτερες. Όταν πιά τήν "Ανοιξη τού 1945, το έπερχόμενο τέλος τον είχε καταστήσει νευρικό, διαπίστωσα πόσο ή ιστορία αύτή τού πολέμου μέ τήν Ελλάδα τον ροκάνιζε κυριολεκτικά γιατί απέδιδε τήν ήττα στή Ρωσία, στο χάσιμο τών κρίσιμων εβδομάδων τού Μαΐου τού 1941.

'Ερώτηση: Υπάρχει κανένα γεγονός πού άφορά τήν Ελλάδα, άσχετα άπό τή βαλκανική εκστρατεία, το όποιο κατά τήν άντίληψή σας, υπήρξε ιστορικά άξιοσημείωτο κατά τή διάρκεια τού πολέμου;

Σ π έ ε ρ : Είμαι αύτήκοος μάρτυς ένός γεγονότος πού μας είχε προκαλέσει πολύ μεγάλη έντύπωση τό φθινόπωρο τού 1944.

Θυμάμαι συγκεκριμένα, ότι ό στρατηγός Γιόντλ, ό άρχηγός του γερμανικού έπιτελείου, ήρθε μιά μέρα καί μέ βρήκε καί μού άνέφερε ότι έπήλθε μια συμφωνία σέ ψηλό έπίπεδο μεταξύ Αγγλίας καί Γερμανίας, πού άφορούσε τήν 'Ελλάδα. Ή συμφωνία αύτή πρωτοφανής μέχρι τότε, καί όπως γνωρίζω μοναδική σ' όλο τό Β' παγκόσμιο πόλεμο, αφορούσε, όπως μού είπε ό Γιόντλ τούλάχιστον, τήν έκκένωση άπ' τα γερμανικό στρατεύματα τής 'Ελλάδος, χωρίς Βρεταννική ενόχληση.

Ή πληροφορία για τό περίεργο αύτό «Τζέντλεμεν άγκρίμεντ» μεταξύ Λονδίνου καί Βερολίνου, προκάλεσε σέ όλους, όσους τήν έμαθαν, κατάπληξη. Καί πράγματι οί "Αγγλοι τήν έτήρησαν. Τά γερμανικά πολεμικό καί μεταγωγικά, έμφορτα μέ στρατό άπ' τά ελληνικά νησιά πέρασαν τό Φθινόπωρο τού 1944 άνενόχλητα μπροστά στά μάτια τών Βρεταννών κι άνάμεσα άπό τά βρεταννικά ύποβρύχια στο Αιγαίο καί τή Μεσόγειο.

Δυο "Αγγλοι ιστορικοί, πού έμαθαν ότι έγνώριζα την πληροφορία αυτή, μου έγραψαν μεταπολεμικά καί μού ζήτησαν συγκεκριμένες πληροφορίες. Μού άνέφεραν, δτι άπό τά Βρεταννικά άρχεία δέν μπόρεσαν νά διασταυρώσουν τήν πληροφορία αυτή. Θά ήθελα νά προσθέσω, δτι τή συμφωνία αυτή γνώριζε καί ό Όβεν όπως προκύπτει άπό τό βιβλίο του. (Ό Φόν Όβεν πού ήταν διευθυντής τύπου του ύπουργείου προπαγάνδας, άναφέρει σε βιβλίο του πού έγραψε μετά τον πόλεμο, ότι ό Γκαίμπελς είχε μετάσχει ό ίδιος στις διαπραγματεύσεις γιά τή σύναψη τής συμφωνίας αύτής. Επίσης γράφει υπό μορφήν ήμερολογίου στό βιβλίο του, ότι ό Γκαίμπελς του διηγήθηκε τήν υπόθεση χωρίς νά του πεί τό λόγο γιά τόν όποιο ό Χίτλερ δέχτηκε σ' αυτή τήν περίπτωση νά συνεννοηθεί μέ τήν Αγγλία).

Τό τίμημα τής συμφωνίας, κατά τή δική μου γνώμη, ήταν νά παραχωρηθεί ή Θεσσαλονίκη άπό τούς Γερμανούς στούς "Αγγλους, νά μπορέσουν νά τήν καταλάβουν άμαχητί καί μ' αυτό τόν τρόπο ή Ελλάδα νά περιέλθει στό δυτικό στρατόπεδο. Καί βέβαια ό Χίτλερ θά διατηρούσε άνέπαφες τις δυνάμεις του πού κατείχαν τόν Ελληνικό χώρο.

Ό Χίτλερ, όπως θυμάμαι, άπαγόρευσε ρητά νά επαναληφθεί άνάλογη συμφωνία. Θά μπορούσε βέβαια νά είχε συμβεί καί σ' άλλες περιπτώσεις, κι αύτό θά ήταν καλό, άλλά δυστυχώς δέν έπαναλήφθηκε.

Ερώτηση: Ό ίδιος ό Χίτλερ συμφώνησε νά γίνει ή συμφωνία αύτή μέ τήν 'Αγγλία; Σέ ποιό επίπεδο έγινε αύτή ή μυστική διαπραγμάτευση, που καί ποιος είχε τήν πρωτοβουλία γι΄ αύτήν;

Σ π έ ε ρ : Νομίζω, δτι ή συμφωνία πρέπει νά έκλεισε στή Λισσαβώνα καί τό ποιος είχε τήν πρωτοβουλία πρώτος δέν ξέρω, άλλά πιστεύω, δτι δέν έγινε σέ διπλωματικό επίπεδο άλλά πολύ ψηλότερο, άκριβώς γιά νά μή ύπάρξουν άκριτομύθιες. Οί "Αγγλοι βέβαια δέν τό δημοσιεύουν τώρα καί άντιλαμβάνομαι τό λόγο. Ή συμφωνία αύτή, πού έκαναν μέ τόν Χίτλερ ήταν βέβαια άντίθετη προς τά συμφέροντα τών τότε συμμάχων τους. Καί ώς προς αύτό τό σημείο, διατηρούν τά αρχεία τους άπόρρητα. Ό Χίτλερ, δπως θυμάμαι, είχε συμφωνήσει πριν αρχίσουν οί διαπραγματεύσεις νά γίνει ή Συμφωνία αυτή.

Ερώτηση: Πώς αντιμετωπίστηκε άπό τον Χίτλερ και τό Γενικό Στρατηγείο ό Ελληνικός αντάρτικος αγώνας κατά τή διάρκεια τής κατοχής;

Σ π έ ε ρ : Ό 'Ελληνικός αντάρτικος αγώνας κατά τή διάρκεια του Β Παγκοσμίου πολέμου, δημιουργούσε πολύπλευρα προβλήματα, όχι μόνο λόγω των σαμποτάζ καί των άνατινάξεων στή στρατιωτική ηγεσία τής Γερμανίας. Έπί παραδείγματι σέ ό,τι αφορούσε τό δικό μου πεδίο : τή βιομηχανική καί πολεμική παραγωγή είχε σοβαρές επιπτώσεις. Δεν μπορούσαμε λόγω των άνατινάξεων τών γεφυρών καί τών σαμποτάζ στούς δρόμους εκ μέρους τών ανταρτών να μεταφέρουμε χαλκό άπ' τά Βαλκάνια πού ήταν βασική πρώτη ύλη γιά τή διεξαγωγή τού πολέμου. Δημιούργησε δέ στό έπιτελείο άπελπιστική κατάσταση. Ή άπελπισία στήν άνώτατη ήγεσία τών ενόπλων δυνάμεων, όφειλόταν στό γεγονός, ότι ενώ είχε λάβει όλα τά μέτρα πού νόμιζε ότι ήταν ικανά νά εξουδετερώσουν τούς άντάρτες καί χρησιμοποίησε τά πιο σκληρά άντίποινα εναντίον τους, τό άντάρτικο κίνημα φούντωνε κι άπλωνόταν σέ σημείο πού δέν μπορούσε πιά στρατιωτικά ν' αντιμετωπιστεί. Ή Γερμανική στρατιωτική ήγεσία στήν Ελλάδα, βρέθηκε στήν ίδια στρατιωτική κατάσταση κατά τήν κατοχή, με εκείνη πού βρέθηκαν οί 'Αμερικανοί στό Βιετνάμ μετά τον πόλεμο. 'Εκεί άπέκτησε τήν εμπειρία ή γερμανική στρατιωτική διοίκηση, ότι αν ένας λαός είναι αποφασισμένος νά πολεμήσει γιά τή Λευτεριά του, κανένα μέσο δέν μπορεί νά τον έξουδετερώσει. Καί τούτο, σέ μιά χώρα όπως ή Ελλάδα μέ τις εκτεταμένες ορεινές περιοχές της, γίνεται ακόμα πιο σαφές.

'Ερώτηση : Δηλαδή γιά σας, βασικό άρνητικό στοιχείο για τή γερμανική πλευρά, άπό τό έλληνικό άντάρτικο κίνημα, ήταν ή απώλεια πρώτων υλών, πού δέν μπορούσαν νά μεταφερθούν όμαλά στό Βερολίνο;

Σπέερ: Οχι μόνο αυτό. Υπήρξε ή άντίσταση σοβαρή

και για άλλο λόγο. Μέ τήν αντιμετώπιση του κινήματος άντιστάσεως, πού εγώ τό χαρακτηρίζω πόλεμο, καθηλώθηκε κι ένας αριθμός γερμανικών ένοπλων δυνάμεων κι άχρηστεύθηκε πολεμώντας στα ελληνικά βουνά, απούσιασε δέ έτσι άπό άλλα μέτωπα.

Ερώτηση: Τι Ηταν τό αντάρτικο κίνημα τελικά πρόβλημα πού άπασχόλησε σοβαρά τον Χίτλερ; Πώς αντιδρούσε;

Σ π έ ε ρ : Ό Χίτλερ έδινε συχνά ούτοπικές διαταγές νά Εξουδετερωθεί τό αντάρτικο κίνημα και ειδικά γιά τήν 'Ελλάδα, είπε μια φορά μπροστά μου, ότι πρέπει αμέσως νά παταχθεί μέ όλα τά μέσα. Ή αντίδρασή του όταν διαπίστωσε μετά άπό λίγο χρόνο, ότι ή διαταγή του έμενε νεκρό γράμμα καί κατάλαβε τήν άνικανότητα άντιμετωπίσεώς του στρατιωτικά, ήταν όργή καί μετά άπελπισία, όπως σάς άνέφερα καί γιά τή στρατιωτική ήγεσία παραπάνω. Και τόσο περισότερο τοϋ φαινόταν ακατανόητο αυτό, όσο διαπίστωνε, ότι καί ή ένίσχυση τών δυνάμεών μας γιά τήν αντιμετώπιση τών άνταρτών, σε τίποτα δέν ώφελούσε. Είχε δημιουργηθεί ένα καρκίνωμα, τό όποιο συνεχώς μέ μεταπτώσεις άπλωνόταν στις Ελληνικές περιοχές καί ήταν ακατανίκητο.

Ερώτηση: Σίγουρα παραβρεθήκατε ό ίδιος σέ στρατιωτικές συζητήσεις γύρω άπ' τις συνέπειες γιά τήν όλη έξέλιξη τού πολέμου, άπό αφορμή τό αντάρτικό κίνημα στήν 'Ελλάδα. Τί άποφασιζόταν σχετικά προκειμένου ν' αντιμετωπισθεί ό άγώνας στά Ελληνικά βουνά;

Σ π έ ε ρ : Παραβρέθηκα πράγματι πολλές φορές καί σέ στρατιωτικές συζητήσεις τών Επιτελών, πού άντιμετώπιζαν τό άνταρτικό κίνημα στά Βαλκάνια, γιατί ένδιαφερόμουν όπως σάς είπα σάν υπουργός τής πολεμικής παραγωγής, γιά τήν μεταφορά τών πρώτων ύλών άπ' τήν περιοχή αύτή. Ό άγώνας τών άνταρτών στήν Ελλάδα μου δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα γιατί υπήρχαν Επιπτώσεις στήν πολεμική παραγωγή μας.

Ειδικά γιά τον Βωξίτη, πού μού ήταν απαραίτητος, άπέφυγα να φέρω τό θέμα στις καθημερινές συσκέψεις γύρω άπο τήν κατάσταση καί τις καθημερινές επιχειρήσεις, πού γινόταν παρουσία τού Χίτλερ καί τών άνωτέρων έπιτελών τών τριών όπλων στό στρατηγείο του, ακριβώς γιατί δέν ήξερα ποιά θά ήταν ή όργισμένη αντίδρασή του. "Ηξερα πώς όταν θύμωνε, έχανε τόν έλεγχο τών λόγων του.

Ερώτηση: Καί πώς επομένως δώσατε λύση στό συγκεκριμένο ζήτημα τής μεταφοράς τού Βωξίτη από τήν Ελλάδα, πού είχε μπλοκαριστει άπό τις έπιχειρήσεις τών ανταρτών;

Σ π έ ε ρ : "Αλλη μια φορά μίλησα μέ τό στρατηγό Γιόντλ γι αύτό τό θέμα. Είμαστε οί δυό μας κι έπειδή ήταν λογικός άνθρωπος, μου είπε ανοιχτά : δυστυχώς δέν μπορούμε νά κάνουμε τίποτα. Τό άντάρτικο κίνημα δέν έξουδετερώνεται.

Ερώτηση: Υπήρξαν κι άλλες πρώτες ύλες, πού χάρις στήν άντίσταση δέν έφθαναν στη Γερμανία;

Σ π έ ε ρ : Τό Χρώμιο μάς έλλειψε πιο πολύ απ' όλες τις πρώτες ύλες κι έπηρέασε τήν πολεμική παραγωγή. Τό Χρώμιο τό είσαγάγαμε άπό τήν Τουρκία κι άπό εκεί οί μεταφορές ήταν δύσκολες. Στό τέλος του πολέμου, ή ίδια ή Τουρκία διέκοψε τήν άποστολή του.

Ερώτηση: Πώς άντιμετωπίσατε στό Βερολίνο τήν καταστροφική οικονομική κατάσταση, πού έπεκράτησε στήν κατοχή στήν Ελλάδα;

Σ π έ ε ρ : Ή οικονομική κατάσταση στήν Ελλάδα κατά τη διάρκεια τής κατοχής, μάς είχε προξενήσει έπίσης ζητήματα. Έγώ προσωπικά είχα κάθε συμφέρον ό πληθωρισμός πού είχε δημιουργηθεί στή χώρα σας, ν' αντιμετωπισθεί ένεργά καί νά ύπάρξει μιά ομαλή οικονομική ζωή. Ιδιαίτερα απ' τόν οργανισμό ΤΟΤ, είχαμε προγραμματίσει συγκεκριμένα έργα νά έκ- τελέσουμε στήν Ελλάδα. Θυμάμαι ότι έπρόκειτο γιά κατασκευή οδικού δικτύου, προκειμένου νά συνδεθοϋμε όδικά μέ τόν έλληνικό χώρο.

Ή οίκονομική κατάσταση όπως είχε εξελιχθεί στήν κατοχή στήν Ελλάδα, ήταν ιδιαιτέρως άφόρητη, ακριβώς γιατίάνέστελλε την κατασκευή όδικών έργων πού ήταν απαραίτητα γιά στρατιωτικούς λόγους. Γενικά ή οικονομική κατάσταση τών κατεχομένων χωρών ήταν κρίσιμη, επειδή ή πληρωμή τών εξόδων κατοχής οδηγούσε σε εξόντωση τών εγχώριων εισοδηματικών πόρων, απ' τήν Πολωνία αρχίζοντας μέχρι τή Γαλλία καί τήν Ελλάδα.

Ερώτηση : Νομίζετε, ότι ύπήρχε διαφορά -άσφαλώς όχι ποιοτική μεταξύ τών άντιστασιακών κινημάτων στις διάφορες κατεχόμενες εύρωπαϊκές χώρες καί τού άνταρτοπολέμου στήν Ελλάδα; 'Εννοώ άπό άποψη ζημιών γιά τήν κατέχουσα δύναμη;

Σ π έ ε ρ : Υπάρχει μιά διαφορά μεταξύ ενός φυσικού κινήματος άντιστάσεως, όπως π.χ. έγινε στή Γαλλία μέ σαμποταζ κι ενός πολέμου στά βουνά, όπου οί όρεινές περιοχές δυσχεραίνουν άπερίγραπτα τήν άντιμετώπισή του. Βεβαίως στή Γαλλία πριν άπ' τήν άπόβαση, ελέγχονταν μεγάλες περιοχές απ' τό εκεί αντιστασιακό κίνημα, κι αύτό δημιούργησε έξ ίσου σοβαρά προβλήματα στή στρατιωτική ηγεσία. 'Αλλά τό προνόμιο τής Ελλάδας καί τής Γιουγκοσλαβίας, λόγω τής έδαφικής ιδιομορφίας τους, ήταν ότι οί άντάρτες ήταν απλησίαστοι στις ορεινές περιοχές, πού είχαν όχυρωθεί καί είχαν τις έστίες άντιστάσεώς τους, κι άπό κει διεξήγαγαν σχεδόν εκ τού ασφαλούς τον πόλεμο εναντίον τών δυνάμεών μας.

'Ερώτηση : Πώς έρμηνεύετε τό φαινόμενο Άδόλφος Χίτλερ;

Σ π έ ε ρ : Τό φαινόμενο Χίτλερ στήν ιστορία δέν είναι άπό εκείνα πού εμφανίζονται συχνά, κάθε λίγα χρόνια. Διέθετε μιά ανεξήγητη μαγεία πού κατόρθωσε νό επηρεάσει μεγάλο μέρος τού λαού. Θά μπορούσε συγκριτικά κανείς ν' άναφέρει τον Κρόμβουελ ή τον Σαβοναρόλα. Αισθάνομαι όμως ντροπή, ότι έζησα έκείνη τήν εποχή, όταν ξέρω τ' άποτελέσματά της. 'Αλλά στήν άρχή όλα φαινόντουσαν άλλοιώτικα.

'Ερώτηση : Ποιές συνέπειες, κατά τή γνώμη σας, έφερε ή Χιτλερική δικτατορία;

Σπέερ: Είναι άπόλυτα βέβαιο, οτι ό Χίτλερ ώδήγησε στη διάσπαση τής Ευρώπης. Ένας άνθρωπος άποτελεί συνισταμένη θετικών καί αρνητικών στοιχείων, αλλά τελικά τό άποτέλεσμα κρίνει την εισφορά του. Καί ό Χίτλερ ώδήγησε σε συμφορά καί καταστροφή τήν Εύρώπη.

Τά εγκλήματα κατά τών 'Εβραίων καί οί θυσίες έκατομμυρίων άνθρώπων κατά τήν διάρκεια τοϋ δεύτερου παγκοσμίου πολέμου είναι άποτελέσματα τής πολιτικής του.