Έσπειρα δράκους και θέρισα ψείρες.

Ο Μαρξ συνήθιζε να επαναλαμβάνει τα λόγια του φίλου του γερμανού ποιητή Χάινε: «Έσπειρα δράκους και θέρισα ψείρες».

Η φράση αυτή ταιριάζει απόλυτα για να περιγράψει την σχέση του Μαρξ με τον μαρξισμό: «Η πραγματική κομμουνιστική θεωρία, όπως αναπτύχθηκε από τον Μαρξ [...] ξεχάστηκε από τους περισσότερους μαρξιστές, συμπεριλαμβανομένων και αρκετών επαναστατών», έγραφε ο κομμουνιστής Ζιλ Ντωβέ το 1973. Ο ίδιος ο Μαρξ έγκαιρα είπε στο γαμπρό του Πωλ Λαφάργκ : «je ne suis pas marxiste (δεν είμαι μαρξιστής!)».

Στον καπιταλισμό είναι γεμάτες οι βιτρίνες καταστημάτων με αγαθά αλλά ο κόσμος δεν έχει χρήματα για να τα αγοράσει εν αντιθέσει με τον σοσιαλισμό πού οι βιτρίνες είναι άδειες αγαθών.

Να ένα γνωμικό πού δείχνει την πραγματικότητα των συστημάτων. Εμπειρικά εξακριβωμένη ειδικά για το δεύτερο σκέλος της από τον τουρισμό λαμβανομένου υπόψη τις πιθανές ενστάσεις των φανατικών σοβιετόφιλων. Σε αυτό το άρθρο θα δούμε αυτόν τον περίφημο σοσιαλισμό.

Ένα πνεύμα, ένα όραμα είχε κυριαρχήσει στους λαούς της Ευρώπης η κατάργηση του καπιταλισμού πού θα τους γλύτωνε από τους φονικούς πολέμους ,την φτώχεια ,την εξαθλίωση ,την καταπίεση.

Τι έλεγε ο Λένιν; Κομμουνισμός είναι η ισχύς των Σοβιέτ συν ο εξηλεκτρισμός της χώρας.

Δηλαδή η δημοκρατία του λαού μαζί με την εκσυγχρονισμένη οικονομία.

Πέρα της βιασύνης για την εφαρμογή του κομμουνισμού δεν δίστασε να δημιουργήσει την ΝΕΠ , τρόπο παραγωγής πλούτου της ιδιωτικής οικονομίας.

Αντεπαναστάτης ; Προδότης; Ίσως για τους υπερεπαναστάτες.

Έπρεπε να παραχθούν άμεσα αγροτικά προϊόντα για να επιζήσει ο λαός μέσα στις άθλιες συνθήκες πού είχε δημιουργήσει ο εμφύλιος πόλεμος και η ξένη επέμβαση.

Ό Στάλιν σαν εκπρόσωπος της γραφειοκρατίας καταργεί την ΝΕΠ, την ιδιωτική οικονομία και αγορά και προχωράει στην πολιτική της κολεκτιβοποίησης. Τα Σοβιέτ δεν λειτουργούσαν.

Έτσι έχουμε, διορισμένοι διευθυντές στα εργοστάσια από το κόμμα, κολεκτιβοποίηση στον αγροτικό χώρο, σωστά έλεγε ο Λέων Τρότσκυ : Όπου το κράτος είναι ο μοναδικός εργοδότης, αντιπολίτευση σημαίνει να λιμοκτονείς.

Ιωσήφ Στάλιν

Ο Στάλιν συνέβαλλε στη διαμόρφωση των γνωρισμάτων που χαρακτήρισαν το νέο σοβιετικό κράτος αλλά και τα υπόλοιπα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης, που συνολικά αντιπροσώπευσαν ένα πολιτικό σύστημα, τον «υπαρκτό σοσιαλισμό».  Από τη Βικιπαίδεια.

Ενδιαφέροντες παραλληλισμούς παρουσιάζει η γαιοκτησία επί οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Τι μας λέει αυτή; Όλη η γή ανήκει στον Σουλτάνο ο οποίος την διανέμει έως εξής. Οι γαίες παραχωρούνταν ως αμοιβή σε στρατιωτικούς αξιωματούχους ή και απλούς πολεμιστές. Η κυριότητα της γης παρέμενε στο κράτος και οι αξιωματούχοι (τιμαριώτες, σπαχήδες) αναλάμβαναν να διατηρούν στρατιωτικές μονάδες ή να καταβάλλουν φόρους.

Στην Οθωμ. Αυτοκρατορία η κατακτημένη γη εθεωρείτο η κύρια πηγή πλούτου του κράτους. Αυτό, διατηρώντας την ψιλή κυριότητα, ανέθετε την εκμετάλλευση της γης σε υπηκόους με τον όρο αυτοί να παρέχουν στο κράτος φόρους ή άλλες υπηρεσίες. Ενώ τυπικά αυτό το νομικό καθεστώς ίσχυε μέχρι τον 19ο αιώνα, στην πράξη και σταδιακά δημιουργήθηκαν τέτοιες συνθήκες ώστε μεγάλο μέρος των γαιών έγιναν ιδιωτικές και μεταβιβάζονταν κληρονομικά. Κατά καιρούς το κράτος επιχείρησε να ανακτήσει την εξουσία του επί των γαιών αλλά αυτές οι προσπάθειες απέτυχαν μπροστά στην τάση για απόκτηση ατομικής ιδιοκτησίας.

Αν και μπορούσε κάποιος αντιφρονούντας να βιοποριστεί ποιο εύκολα στην οθωμανική αυτοκρατορία,

η πορεία ήταν παράλληλη με το σταλινικό καθεστώς.

Κρατική περιουσία - αξιωματούχοι πού στήριζαν το καθεστώς με τις αντίστοιχες απολαβές - μέχρι πού τους άνοιξε η όρεξη να ιδιοποιηθούν την κρατική περιουσία.

Στην εποχή μας θα μιλούσαμε για κρατικό καπιταλισμό. Όλοι υπάλληλοι του κράτους.

Ο Στάλιν και η γραφειοκρατία βρήκαν τον τρόπο ελέγχου και απόλυτης υποταγής όλης της κοινωνίας ανεξάρτητα αν πίστευαν ότι αυτός είναι ο σοσιαλισμός.

Τι δουλειά είχε ο αυτοαπασχολούμενος , η μικρή βιοτεχνική μονάδα , η αγορά με τον καπιταλισμό δηλαδή με την μεγάλη βιομηχανική παραγωγή που στηρίζεται στην μισθωτή εργασία , η μικρή παραγωγή προυπήρχε από αρχαιοτάτων χρόνων.

Η μικρή εμπορευματική παραγωγή δημιουργεί τον καπιταλισμό ,έτσι αποφάσισαν να απαγορεύσουν την ιδιωτική οικονομία και την αγορά σε βάρος της παραγωγής ,ποτέ δεν μπόρεσε να αποδώσει η κολεκτιβοποίηση. Αντί πολύ απλά να την φορολογήσουν.

Τα μαγαζιά είχαν πάντα έλλειψη αγαθών.

Και όμως ακόμα υπάρχει αυτή η ανοησία σε πολλά μυαλά σημερινών επαναστατών πού ονειρεύονται να καταργήσουν την ιδιωτική οικονομία.

Χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι αυτή η ενέργεια μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρό πρόβλημα έλλειψης αναγκαίων αγαθών και ότι θα πρέπει να ρωτήσουν το σύνολο της κοινωνίας αν συμφωνεί με μία τέτοια ενέργεια.

Πού οδηγεί αυτή η μαζική παράκρουση των επαναστατών μας για ένα πρόβλημα πού δεν είναι των ημερών μας, ίσως και του αιώνα μας, και πού τελικά ο μόνος αρμόδιος είναι το σύνολο του λαού ;

Να μην ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων και της ουσιαστικής δημοκρατίας.

Πού οδηγεί αυτό; από την ισοπέδωση έως την τραγική φτώχεια,

με μια τάξη προνομιούχων πού αποφασίζουν για τον υπόλοιπο λαό.

Απλώς αλλάζει η μορφή της καταπίεσης. Εμφανίζεται μια άλλη αστική τάξη.

Και στις ακραίες μορφές της, σε εγκληματίες κατά της ανθρωπότητας όπως τον παρακάτω.

Μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ινδοκίνας αρχικά, το οποίο ελεγχόταν από τους Βιετ Μινχ, υπήρξε από τους ιδρυτές και πρώτος γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Καμπότζης το 1962, ενώ λίγο αργότερα έλαβε και το ψευδώνυμό του, Πολ Ποτ, ή αλλιώς "Αδελφός νούμερο 1" ή "Θείος Γραμματέας".

Πολ Ποτ. Ο ηγέτης που εξολόθρευσε τον λαό του, απαγόρευσε το γέλιο, κατήργησε τις πόλεις, τη βιομηχανία, το χρήμα, ακόμη και τους γονείς...Διαβάστε όλο το άρθρο:

https://www.mixanitouxronou.gr/pol-pot-o-igetis-pou-exolothrefse-to-lao-tou-apagorefse-to-gelio-katargise-tis-polis-ti-viomichania-to-chrima-akomi-ke-tous-gonis/

Βέβαια άλλοι θα μας πούν ότι δεν ήταν κομμουνιστής και άλλοι ότι σφαγές δεν υπήρξαν, όλα ήταν αμερικάνικα κατασκευάσματα.

Μέσα σε όλα αυτά υπολογίστε και τον μόνιμο οικονομικό και στρατιωτικό πόλεμο αρκετές φορές πού υφίστανται όλες οι νικηφόρες επαναστάσεις από τις ιμπεριαλιστικές χώρες.

Πάμε τώρα να δούμε μία ιδιόμορφη κατάσταση του υπαρκτού σοσιαλισμού , την μοναδική πού ο λαός μαζικά συμμετέχει και αποφασίζει για την πολιτική -οικονομική του κατάσταση. Επειδή η επανάσταση δεν έγινε από τους κομμουνιστές.

Την Κούβα.

Με μία επανάσταση πού δεν είχε σχέση με τους κομμουνιστές αλλά  τα μέτρα πού πήρε η επανάσταση έπληξαν τα συμφέροντα των αμερικάνικων πολυεθνικών και της μαφίας.

Ο Μπατίστα στην αρχή είχε βγεί πρώτη φορά πρόεδρος με την βοήθεια των κομμουνιστών.

Ήταν κάτι που οι αμερικάνοι δεν μπορούσαν να ανεχτούν γιατί η Κούβα έδινε το κακό παράδειγμα για τις άλλες χώρες, αμφισβήτησης της ηγεμονίας και των συμφερόντων τους.

Ενώ η κυβέρνηση του Αϊζενχάουερ αρχικά καλωσόρισε την πτώση του Μπατίστα, η κρατικοποίηση εταιρειών που ανήκαν σε βορειοαμερικανούς (με εκτιμημένη αξία 1 δισ. δολάρια ΗΠΑ) και η εκδίωξη πολλών συντηρητικών με ισχυρούς φίλους στις ΗΠΑ δημιούργησαν εχθρότητα και οι Κουβανοί εξόριστοι έγιναν γρήγορα μια ισχυρή ομάδα λόμπι στις ΗΠΑ, ισχύ την οποία διατηρούν μέχρι σήμερα.

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%BF%CF%8D%CE%B2%CE%B1

Όσοι από τους Έλληνες μπορούν να παραδειγματιστούν από την επανάσταση της Κούβας πού πιστεύουν ότι η Ελλάδα μπορεί να αμφισβητήσει τα συμφέροντα των πολυεθνικών και να μην υποστεί τις συνέπειες των πράξεων της, δεν θα μιλήσουμε φυσικά για τους ανόητους ή πονηρά σκεπτόμενους, όπως χωρίς να τσακίσουμε το πλαίσιο εξάρτησης μπορεί να εκσυγχρονιστεί η χώρα μας.

Έτσι η Κούβα στράφηκε προς την Σοβιετική Ένωση και αντέγραψε το σοβιετικό μοντέλο της οικονομίας, η συνέχεια γνωστή επιβολή εμπάργκο εκ μέρους των ΗΠΑ εναντίον της Κούβας και ο Νόμος Χελμς-Μπάρτον που ακολούθησε το 1996.

Σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών της Κούβας, σε όλη την περίοδο εφαρμογής του «embargo» (1962-2017), η οικονομία της Κούβας υπέστη απώλειες ύψους 134,49 δις δολάρια.

Η Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε. από το 1992 καταδικάζει κάθε χρόνο την συνεχιζόμενη επίδραση του εμπάργκο και δηλώνοντας ότι πρόκειται για παραβίαση του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου. Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της Διεθνούς Αμνηστίας, του Παρατηρητήριου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων[13] και της Διαμερικανικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων[14], έχουν επίσης εναντιωθεί στο εμπάργκο.

https://el.wikipedia.org/wiki/

Τον Μάρτιο του 2008 ο πρόεδρος Ραούλ Κάστρο ανακοίνωσε ότι αίρει ορισμένους από τους περιορισμούς που είχε επιβάλει ο αδελφός του Φιδέλ στις ξενόφερτες πολυτέλειες, σε μια προσπάθεια να διαφυλάξει την οικονομική ισότητα στην κομμουνιστική χώρα.[8] Ως αποτέλεσμα αυτού, χιλιάδες Κουβανοί έσπευσαν να αποκτήσουν για πρώτη φορά νόμιμα κινητά τηλέφωνα και άλλες ηλεκτρονικές συσκευές.

8. in.gr, Ουρές σχημάτισαν οι Κουβανοί για να αποκτήσουν κινητά τηλέφωνα, 15-4-2008.

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%BF%CF%8D%CE%B2%CE%B1

Οι Κουβανοί δεν μπορούν να έχουν ίντερνετ στα σπίτια τους.

Αφού τα κινητά τηλέφωνα κλπ. θεωρούνται πολυτέλειες το σταλινικό μοντέλο οικονομίας (κρατικοποίηση της οικονομίας - οικονομική ισότητα προς τα κάτω ) φρενάρει την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων και δημιουργεί καταστάσεις περιορισμού της δημοκρατίας με αποτέλεσμα οι Κουβανοί να πυροβολούν τα πόδια τους.

Ας δούμε μερικές αντιφάσεις των Ελλήνων επαναστατών μας.

Τμήματα του άρθρου 60 χρόνια της Κουβανικής Επανάστασης: Ο σοσιαλισμός παραμένει ζωντανός!

Στηv Κoύβα τα αιρετά και αvακλητά όργαvα εξoυσίας, δημιoυργήθηκαv στη διάρκεια μιας δεκαπενταετίας από την επικράτηση της επανάστασης. Αρχικά τις βασικές αποφάσεις έπαιρνε η επαναστατική κυβέρνηση. «Παρά τηv απoυσία αιρετώv oργάvωv, η κυβέρvηση δεv δρoύσε αυθαίρετα. Αvτίθετα, αξιoπoιoύσε διάφoρoυς τρόπoυς πρoσέλκυσης τoυ λαoύ στις κρατικές υπoθέσεις.

Το 2011 αποφασίστηκε η εφαρμογή σειράς μέτρων, τα οποίο έγιναν αντικείμενο πλατιάς συζήτησης στο λαό και τα οποία προέβλεπαν μείωση των εισαγωγών, μείωση προσωπικού κρατικών επιχειρήσεων, ανάπτυξη μικρών προσωπικών επιχειρήσεων, δημιουργία ειδικών αναπτυξιακών ζωνών για ξένες επενδύσεις με αυστηρή εποπτεία του κράτους κά, τα οποία τόνωσαν την οικονομία και οδήγησαν σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 3%.

Συμπερασματικά, η στάση της λαϊκής κυβέρνησης της Κούβας, έδειξε ότι ένας λαός και μια γνήσια λαϊκή εξουσία, μπορούν να αντιμετωπίσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο έκτακτα γεγονότα και καταστάσεις. Ιδιαίτερα αποδείχτηκε ότι ο δρόμος προς την «καπιταλιστική παλινόρθωση», δεν ήταν «μονόδρομος», όπως ισχυρίζονταν οι οπαδοί του νεοφιλελευθερισμού, αλλά ότι υπήρχαν «εναλλακτικές» για αναζήτηση των κατάλληλων δρόμων κίνησης της κοινωνίας προς το «ιστορικά αναγκαίο» μέλλον. Στην περίπτωση της Κούβας ουσιαστικά δικαιώθηκε η ιστορική εμπειρία της ΕΣΣΔ με τη «Νέα Οικονομική Πολιτική» (ΝΕΠ) του Λένιν, στην πρώτη δεκαετία της Οκτωβριανής Επανάστασης.

Γιάννης Τόλιος 04/01/2019. https://iskra.gr/

Βλέπουμε από τον αρθρογράφο το μπέρδεμα του σταλινικού τρόπου οικονομίας, ένα κράμα ανατολικής φεουδαρχίας και κρατικού καπιταλισμού και πλήρους ελέγχου του λαού μέσω του εξισωτισμού, της ισοπέδωσης, της φτώχειας με τον σοσιαλισμό.

Τα ίδια συμβαίνουν και με το ΚΚΕ. Πού ταλανίζεται από συνέδριο σε συνέδριο, τελικά καταλήγει να ταυτίζει το σταλινικό μοντέλο με τον σοσιαλισμό.

17o Συνέδριο (2005) - Θέση 5:

"Στην αμερικανική αντικουβανική εκστρατεία συστρατεύτηκαν η ΕΕ, σοσιαλδημοκράτες, «νεοαριστεροί» οπορτουνιστές και κάθε είδους απολογητές του ιμπεριαλισμού. Η αλληλεγγύη στην Κούβα αποτελεί πεδίο, στο οποίο ξεκαθαρίζει η ήρα από το στάρι. Στην Κούβα, με την καθοδήγηση του ΚΚ και της κυβέρνησης, προωθήθηκαν διάφορες μορφές οικονομικής συνεργασίας με το ξένο κεφάλαιο καθώς και η μικρή ιδιοκτησία στο εμπόριο και στην αγροτική οικονομία, στον τουρισμό ιδιαίτερα, με στόχο να ανακουφιστεί η χώρα από το εμπάργκο. Παράλληλα, ενισχύθηκαν οι διεθνείς πρωτοβουλίες της χώρας και του ΚΚ Κούβας ενάντια στην ιμπεριαλιστική πολιτική. Είναι σημαντική η έμπρακτη διεθνιστική της αλληλεγγύη στους λαούς και τα κινήματα της Λατινικής Αμερικής, στην κυβέρνηση Τσάβες στη Βενεζουέλα.

18ο Συνέδριο (2009) - Θέση 20:

(το ΚΚΕ) "Ανέπτυξε σε νέο επίπεδο τις σχέσεις με το ΚΚ Κούβας και το κίνημα αλληλεγγύης στη σοσιαλιστική Κούβα.»

19ο Συνέδριο (2013) - Θέση 44:

"Το Κόμμα μας υπερασπίζεται τις κατακτήσεις της κουβανικής επανάστα­σης, που απέδειξε τα πλεονεκτήματα του σοσιαλισμού, επιτυγχάνοντας στις δύσκολες συνθήκες της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας την επίλυση βασικών προβλημάτων που παραμένουν άλυτα και βασανίζουν την εργα­τική τάξη, πλατιά λαϊκά στρώματα στις άλλες χώρες της Λατινικής Αμερι­κής και της Καραϊβικής. Το ΚΚΕ, στα πλαίσια του προλεταριακού διεθνισμού, αναπτύσσει δημιουρ­γικό διάλογο με το ΚΚ Κούβας για τις κοινωνικοοικονομικές αλλαγές που προωθούνται τα τελευταία χρόνια, εκφράζει τον προβληματισμό του για την εφαρμογή μέτρων που ενισχύουν την παρουσία του κεφαλαίου και αδυ­νατίζουν τη σοσιαλιστική ιδιοκτησία, τις σοσιαλιστικές σχέσεις παραγωγής".

20o Συνέδριο (2017) - Θέση 77:

"Μετά την αντεπανάσταση στην ΕΣΣΔ, στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, η καπιταλιστικοποίηση της Κίνας και στη συνέχεια η ενίσχυση των καπιταλιστικών σχέσεων σε χώρες που επιδίωκαν τη σοσιαλιστική οικοδόμηση, όπως το Βιετνάμ και η Κούβα, χειροτέρευσαν την κατάσταση στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα. Συνολικά, το κομμουνιστικό κίνημα βρίσκεται σε υποχώρηση, δυσκολεύεται να αντιδράσει στην επίθεση του ταξικού αντιπάλου, η οποία συνδυάζει την καταστολή με τα ιδεολογικά-πολιτικά μέσα. Σε πολλές περιπτώσεις ο ταξικός αντίπαλος έχει καταφέρει να «αλώσει» από τα μέσα τα Κομμουνιστικά Κόμματα ".

Τι είναι τελικά αυτός ο δρόμος για τον σοσιαλισμό; Κατά την δική μας κρίση.

Πρώτο . Άμεση δημοκρατία με την αρχαιοελληνική έννοια του όρου ή συμβούλια αντιπροσώπων σε μία προσπάθεια εφαρμογής άμεσης δημοκρατίας στο πρότυπο της Παρισινής Κομμούνας ή αυτών των δύο.

Δεύτερο. Ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων μέσω σχεδιασμού με παλλαϊκή συμμετοχή. ΄Εμφαση στον αγροτικό τομέα και τον βιοτεχνικό ,βιομηχανικό για να περιοριστούν έως και να καταργηθούν οι εισαγωγές βασικών αγροτικών προϊόντων αλλά και βασικών βιομηχανικών προϊόντων. Συμπληρωματικά να δρούν οι ξένες επενδύσεις και ειδικά σε τομείς υψηλής τεχνολογίας.       Τρίτο. Εγγύηση κατώτατου εισοδήματος για όλους τους πολίτες από το κράτος για αξιοπρεπή διαβίωση.                                      Τέταρτο . Εθνικοποίηση βασικών μέσων παραγωγής με ανταγωνιστική κρατική οικονομία προς την ιδιωτική.           Πέμπτο. Δεν καταργείται η ιδιωτική οικονομία , η μισθωτή εργασία και η αγορά , μόνο εξασφαλίζονται τα δικαιώματα της εργασίας , και φορολογούνται τα καθαρά κέρδη εταιρειών, μετόχων και η κληρονομιά περιουσίας για να μην συσσωρεύεται ο πλούτος.     Έκτο . Ενθαρρύνονται οι συνεταιρισμοί και η συνεργασία τους με το κράτος.

Ένα ενδιαφέρον άρθρο, η Κούβα δεν αναδιαρθρώνει τον σοσιαλισμό της όπως μας λέει ο τίτλος του άρθρου αλλά προσπαθεί να βρει ένα βηματισμό ,να συμβαδίσει με τον δρόμο για τον σοσιαλισμό.

Η Κούβα αναδιαρθρώνει το σοσιαλισμό της.

του John Bachtell

Αβάνα, Κούβα. Περίπου 30 μίλια δυτικά της πόλης, ένα από τα μεγαλύτερα κατασκευαστικά έργα από την έναρξη της κουβανικής επανάστασης το 1959 παίρνει μορφή: ένα υπερσύγχρονο λιμάνι εμπορικών πλοίων στον Κόλπο Μαριέλ. Μόλις ολοκληρωθεί, θα είναι το μεγαλύτερο λιμάνι βαθέων υδάτων στην Καραϊβική.

Το δημόσιας ιδιοκτησίας Λιμάνι Μαριέλ, που θα αποτελεί παράλληλα μια σημαντική αρτηρία στις θαλάσσιες μεταφορές και μια ειδική οικονομική ζώνη συνεργασίας, αντιμετωπίζεται ως ένας ζωτικό οικονομικό εργαλείο. Έχει ως στόχο την προσέλκυση ξένων επενδυτικών κεφαλαίων και εμπορίου, ικανό να δέχεται 1 εκατομμύριο εμπορικά πλοία ετησίως συμπεριλαμβανομένων και των μεγαλύτερων πλοίων που διέρχονται μέσω της διευρυμένης διώρυγας του Παναμά.

Το έργο αποτελεί μέρος της εκτεταμένης αναδιοργάνωσης και του εκσυγχρονισμού του σοσιαλιστικού μοντέλου της Κούβας που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, κυριολεκτικά μια επανάσταση μέσα στην επανάσταση, που επιδιώκει να διορθώσει τα λάθη που κακοφορμίζουν εδώ και δεκαετίες και που έχουν συμβάλει στην επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης, στο αυξανόμενο εξωτερικό χρέος, στην αναποτελεσματικότητα και στη διαφθορά της μαύρης αγοράς.

Στόχοι της αναδιάρθρωσης

Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 η Κούβα άρχισε να ανακάμπτει από την «ειδική περίοδο» που προήλθε από την κατάρρευση του σοσιαλισμού στη Σοβιετική Ένωση και την Ανατολική Ευρώπη. Η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης (ετήσια αύξηση 1,8% κατά μέσο όρο) κατέστησε οδυνηρά εμφανείς τις αλλαγές που έπρεπε να γίνουν.

Ο Κουβανέζικος σοσιαλισμός είχε υιοθετήσει το άκρως συγκεντρωτικό σοσιαλιστικό μοντέλο της Σοβιετικής Ένωσης. «Εμείς αντιγράψαμε ακόμη και αυτό το μοντέλο άσχημα», είπε ο Ραούλ Κάστρο. «Όπως είπε ο Φιντέλ, ανάμεσα σε όλα τα σφάλματα που μπορεί να έχουμε διαπράξει, το μεγαλύτερο από όλα αυτά ήταν ότι πιστεύαμε ότι κάποιος ήξερε κάτι για το σοσιαλισμό, ή ότι κάποιος πραγματικά ήξερε πώς να οικοδομήσουμε το σοσιαλισμό».

Μικρές αλλαγές είχαν ήδη αρχίσει από το 2007, συμπεριλαμβανομένων της νομιμοποίησης πληρωμών μισθών από ξένες εταιρείες, της άρσης μερικών απαγορεύσεων στους καταναλωτές, της δημιουργίας μιας αναλογικής κλίμακας των μισθών για τους δημόσιους υπαλλήλους και της αύξησης των τιμών των γεωργικών προϊόντων. Αυτά προανήγγειλαν τις πολύ μεγαλύτερες αλλαγές που ερχόταν.

Το 2010 στον απόηχο του οικονομικού αποκλεισμού των ΗΠΑ, της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, της αύξησης σε μεγάλα ύψη του κόστους των εισαγωγών, των ζημιών στις καλλιέργειες που προκλήθηκαν από τους τυφώνες, αλλά και της μείωσης του ποσοστού των γεννήσεων, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κούβας (CPC) ξεκίνησε μια συζήτηση στην οποία τελικά συμμετείχαν σχεδόν οκτώ εκατομμύρια από τα 11 εκατομμύρια του συνολικού πληθυσμού του νησιού.

Οι συζητήσεις πραγματοποιήθηκαν σε χώρους εργασίας όπως διοργανώθηκαν από την Κεντρική (Ομοσπονδία) Εργαζομένων της Κούβας (CTC), την κυριότερη εργατική ομοσπονδία της της Κούβας, σε πανεπιστήμια, σε ακαδημαϊκά κέντρα και στις γειτονιές. Αυτό που προέκυψε ήταν 313 Οικονομικές και Κοινωνικές Οδηγίες που αργότερα εγκρίθηκαν από την Εθνοσυνέλευση. Αυτό έγινε το κατευθυντήριο σχέδιο αυτού που συμβαίνει σήμερα.

«Είναι μια ιστορική στιγμή και θα πρέπει να προσαρμοστούμε σε αυτήν», δήλωσε ο Χόρχε Αρίας, από το Τμήμα Διεθνών Σχέσεων του ΚΚΚ. «Αλλάζουμε οτιδήποτε πρέπει να αλλάξει. Ξεκινάμε μια βαθιά αλλαγή στην οικονομία και την κοινωνία».

Μέχρι σήμερα έχουν εφαρμοστεί 140 μέτρα θέτοντας τα θεμέλια για μεγαλύτερες αλλαγές. Οι περισσότερες στοχεύουν στη μείωση των απαγορεύσεων και στο να καταστήσουν ευκολότερη την αγορά και πώληση σπιτιών και αυτοκινήτων, τα ταξίδια στο εξωτερικό και την άδεια στους Κουβανούς αθλητές να υπογράφουν επαγγελματικά συμβόλαια στο εξωτερικό.

«Αυτό απαιτεί ο λαός, γι' αυτό ανταποκριθήκαμε», σημείωσε ο Ρικάρντο Ραμίρες, ένας οικονομολόγος του ΚΚΚ.

Οι κατευθυντήριες γραμμές ταιριάζουν με τις πραγματικότητες της Κούβας σήμερα, σε αυτό το επίπεδο της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης και στηρίζονται σε διάφορες βασικές αρχές: τη συνέχεια και αμετάκλητο χαρακτήρα του σοσιαλισμού, ως συστήματος επιλογής (ο στόχος είναι «να χτίσει έναν ευημερεύοντα και βιώσιμο σοσιαλισμό»), τον οικονομικό σχεδιασμό και ένα κυρίαρχο δημόσιο τομέα, τη συνεχιζόμενη οικονομική ανάπτυξη που εκσυγχρονίζει τη βιομηχανία και τις υποδομές και την αύξηση του βιοτικού επιπέδου.

Ο κουβανικός λαός δεν παραιτείται από κανένα από τα κέρδη της επανάστασης. Ο δημόσιος τομέας θα εξακολουθεί να κυριαρχεί στην οικονομία και θα πρέπει να διατηρηθούν η δωρεάν εκπαίδευση και η υγειονομική περίθαλψη. «Προχωρούμε με τις αλλαγές χωρίς να αφήνουμε κανέναν απροστάτευτο», είπε ο Ραμίρες. «Αυτή είναι μια βασική αξία της Επανάστασης».

Διόρθωση λαθών

Μεταξύ των λαθών που εντοπίζονται είναι μια ισοπέδωση των μισθών που πηγάζει από αυτό που μπορεί να περιγραφεί ως "ουτοπική ισονομία". Αυτό οδήγησε σε έλλειψη κινήτρων και πειθαρχίας με αποτέλεσμα τη χαμηλή παραγωγικότητα και την αποδοτικότητα.

«Πολλοί από εμάς τους Κουβανούς συγχέουμε το σοσιαλισμό με το δωρεάν και τις επιδοτήσεις και την ισότητα με την ισοπολιτεία», είπε ο Ραούλ Κάστρο. «Πρέπει να σβήσουμε για πάντα την αντίληψη ότι η Κούβα είναι η μοναδική χώρα στον κόσμο όπου μπορεί κανείς να ζει χωρίς να εργάζεται».

Οι νέες κατευθυντήριες γραμμές αποκαθιστούν την αρχή «στον καθένα ανάλογα με την εργασία του», με διαφορετικούς ρυθμούς αμοιβής συνδεδεμένους με την ποιότητα και την ποσότητα της εργασίας. Πρόσφατα αυξήθηκαν οι μισθοί για 440.000 εργαζομένους της υγειονομικής περίθαλψης.

Ένα άλλο λάθος έφερε σε «πατερναλιστικό» ρόλο την κυβέρνηση, η οποία οδήγησε στην επιδότηση των πραγμάτων και όχι των ανθρώπων, ακόμα και για πράγματα που μερικοί άνθρωποι δεν χρειάζονται. Για παράδειγμα, ξεκινώντας από νωρίς, ο καθένας έλαβε μια κάρτα σίτισης είτε τη χρειαζόταν είτε όχι. Όσοι δεν την χρειαζόταν συχνά την πουλούσαν συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της μαύρης αγοράς.

Προηγουμένως ο κρατικός προϋπολογισμός για την εκπαίδευση και την υγεία χρηματοδοτήθηκε από φόρους επί των κρατικών επιχειρήσεων. Ένας νέος φορολογικός νόμος, που εγκρίθηκε μετά από μια εθνική συζήτηση το 2012, επέφερε τεράστιες αλλαγές. Για πρώτη φορά, κάθε Κουβανός θα είναι υπεύθυνος για αυτές και άλλες δαπάνες περιλαμβανομένων των συνταξιοδοτικών παροχών μέσω ενός προοδευτικού φόρου επί των μισθών. Οι κρατικοί οργανισμοί, οι συνεταιρισμοί και οι επιχειρήσεις θα πληρώνουν επίσης φόρους.

Το να θεωρείται το κράτος ως εργοδότης για τη ζωή και τις μισθοδοσίες υπερτονίστηκε. Τώρα βελτιώνονται οι λειτουργίες μέσω της αποβολής περίπου 1,5 εκατομμυρίου θέσεων εργασίας από τις κρατικές επιχειρήσεις. Όλοι οι μετατοπισμένοι εργαζόμενοι παίρνουν βοήθεια για να βρουν νέες θέσεις εργασίας ή τους προσφέρεται επανεκπαίδευση.

Ένα σημαντικό μέρος του εξορθολογισμού είναι η αποκεντρωμένη διαχείριση και η λήψη αποφάσεων. Δεν θα είναι πλέον το κράτος με τα υπουργεία του άμεσα υπεύθυνο για τη λειτουργία, τη διαχείριση και τον έλεγχο όλων των πτυχών της παραγωγής. Αυτό «θα επιτρέψει στο κράτος να επικεντρωθεί στην αύξηση της αποδοτικότητας των βασικών μέσων παραγωγής, που είναι ιδιοκτησία ολόκληρου του λαού, ενώ θα ανακουφιστεί από τη διαχείριση εκείνων των δραστηριοτήτων που δεν είναι στρατηγικής σημασίας για τη χώρα», είπε ο Κάστρο σε παρατηρήσεις (που έγιναν) στο 6ο συνέδριο του ΚΚΚ τον Απρίλιο του 2011.

Οι δημόσιες επιχειρήσεις αυξάνουν την ανεξαρτησία και το κύρος τους. Αυτό σημαίνει ότι οι μονάδες εργασίας και εκπαιδευμένοι οικονομολόγοι, λογιστές, βιομηχανικοί διευθυντές και στελέχη επιχειρήσεων έχουν επιφορτισθεί με πολύ μεγαλύτερη εξουσία λήψης αποφάσεων. Πριν, οι επιχειρήσεις περίμεναν για αποφάσεις που λαμβάνονταν αλλού, πολύ συχνά στους προϋπολογισμούς γινόταν υπέρβαση και οι στόχοι που είχαν τεθεί και δεν εκπληρώνονταν. Όλα αυτά αλλάζουν.

Εμβάθυνση της συμμετοχικής δημοκρατίας και της αποκέντρωσης

Η αποκέντρωση της λήψης αποφάσεων βασίζεται στο Κουβανικό μοντέλο της «συμμετοχικής δημοκρατίας». Το μοντέλο αυτό περιλαμβάνει συζητήσεις σε όλη τη χώρα για σημαντικά ζητήματα, όπως τις οικονομικές κατευθυντήριες γραμμές και τους νέους νόμους. Δίνει μεγαλύτερη δύναμη σε λαϊκές οντότητες όπως οι μηνιαίες γενικές συνελεύσεις στους χώρους εργασίας. Η CTC πιστεύει ότι το 85% των μελών της Ένωσης συμμετείχαν σε συζητήσεις μέσα από αυτές τις συναντήσεις.

Οι διαρθρωτικές αλλαγές θα αποκεντρώσουν την εξουσία από το ομοσπονδιακό επίπεδο σε επαρχιακό και δημοτικό επίπεδο και θα ξεχωρίσουν την κυβερνητική πολιτική και λήψη αποφάσεων από τις λειτουργίες της δημόσιας διοίκησης.

«Κάνουμε εξορθολογισμό των διοικητικών δομών. Ελπίζουμε πως θα επιβεβαιώσουμε ότι η οικονομία θα έχει περισσότερη ανεξαρτησία. Κατά τον εξορθολογισμό των δομών, ο αριθμός των εργαζομένων, φυσικά, θα πρέπει να μειωθεί», είπε ο Ραμίρες.

Για πολλές από τις νέες πολιτικές προηγούνται πειράματα. Δύο νεοσυσταθείσες επαρχίες που κάποτε ήταν τμήμα της επαρχίας Αβάνας -η Αρτεμίζα και το Μαγιαμπέκε- είναι οι χώροι όπου επωάζονται οι νέες ιδέες. Μόλις επιλυθούν οι αδυναμίες, οι αλλαγές θα επεκταθούν και στο υπόλοιπο της χώρας.

Οι μεταρρυθμίσεις θα εξασφαλίσουν επίσης τον διαχωρισμό μεταξύ της δημόσιας διοίκησης και του ΚΚΚ, το οποίο τα τελευταία χρόνια υπερέβη τις αρμοδιότητές του και σφετερίστηκε τη διαχείριση. Το ΚΚΚ θα επικεντρωθεί στην έναρξη αλλαγών και καινοτομιών, στην ιδεολογική και την εκπαιδευτική δουλειά και στην κινητοποίηση των ανθρώπων πίσω από τις κατευθυντήριες γραμμές και την αναδιάρθρωση.

Εκτεταμένες μορφές ιδιοκτησίας

Ενώ η δημόσια ιδιοκτησία των κύριων μέσων παραγωγής είναι κυρίαρχη, οι κατευθυντήριες γραμμές ορίζουν διάφορες άλλες μορφές ιδιοκτησίας, συμπεριλαμβανομένων της ξένης ιδιοκτησίας, των συνεταιρισμών, των μικρών ιδιωτικών εκμεταλλεύσεων και των αυτοαπασχολούμενων εργαζόμενων.

Από το 2010, σχεδόν 500.000 περισσότεροι εργαζόμενοι απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα, το 62% των οποίων ανήκει σε συνδικάτα. Οι περισσότεροι εργάζονται στα τρόφιμα, τις μεταφορές και τη λιανική. Μετά από μια πανεθνική συζήτηση και πολλές τροποποιήσεις, εγκρίθηκε το 2013 ένας νέος κώδικας εργασίας που προστατεύει τα δικαιώματα όλων των 5,2 εκατομμυρίων εργαζομένων του έθνους συμπεριλαμβανομένου και του ιδιωτικού τομέα.

Αναμένεται ότι η παραγωγή του ιδιωτικού τομέα θα αυξηθεί στο 40-45% του ΑΕΠ από το 5% που είναι σήμερα, προσθέτοντας 1,8 εκατομμύρια εργαζόμενους. Δημιουργείται μια εγχώρια αγορά ανεξάρτητη από τον κρατικό τομέα. Για παράδειγμα, οι γεωργικοί συνεταιρισμοί που συνηθίζουν να αγοράζουν τα πάντα, από κρατικά ελεγχόμενες επιχειρήσεις. Τώρα πηγαίνουν για την καλύτερη συμφωνία στην αγορά, αν και παίρνουν συχνά πιο ευνοϊκούς όρους από τις δημόσιες επιχειρήσεις.

Οι συνεργατικές μορφές παραγωγής ήταν ευρέως διαδεδομένες στον γεωργικό τομέα, όπου οι αγρότες συνενώνουν τη γη, τα ζώα, τον εξοπλισμό και τους πόρους τους και μοιράζονται τα κέρδη. Το νέο μοντέλο προωθεί συνεταιρισμούς στον τομέα των υπηρεσιών. Σχεδόν 500 μη γεωργικοί συνεταιρισμοί έχουν πλέον άδεια να απασχολούν 10.000 άτομα. Υπάρχουν τώρα 1500 πιλοτικά έργα που εγκρίθηκαν και αναμένονται άλλα 3000 μέχρι το τέλος του 2015.

Δεν γυρίζει πίσω

Η αλλαγή δεν είναι εύκολη, αλλά όλοι συμφωνούν ότι δεν υπάρχει γυρισμός. Η οικονομία δεν είχε αύξηση κατά 2,2% όπως προβλεπόταν για το 2014. Οι Κουβανοί οικονομολόγοι λένε ότι αυτό οφείλεται σε ένα πλήθος παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, του χαμηλού επιπέδου των ξένων επενδύσεων και της αναποτελεσματικότητας της παραγωγής.

«Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι ανάπτυξη, αλλά όχι με τους ρυθμούς που έχουμε προγραμματίσει. Υπήρξε κάποια επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης, αλλά επιταχύνθηκε στο τέλος του 2014. Πιστεύουμε ότι θα αντιστραφεί φέτος. Σχεδιάζουμε 4% αύξηση για το 2015», δήλωσε ο οικονομολόγος του ΚΚΚ.

Οι ξένες επενδύσεις

Το Λιμάνι Μαριέλ και η οικονομική ζώνη αποτελούν μέρος ενός μεγαλύτερου σχεδίου για τη ριζική βελτίωση των υποδομών της χώρας με την αναβάθμιση των λιμενικών εγκαταστάσεων, των σιδηροδρομικών και δρόμων, των μεταφορών, της ψύξης. Με την παροχή φορολογικών και νομικών κινήτρων, η Κούβα ελπίζει να προσελκύσει τα ξένα κεφάλαια που έχει μεγάλη ανάγκη. Κατά την πρόσφατη CubaExpo η κυβέρνηση παρουσίασε 240 έργα, τα οποία ανέρχονται σε επενδύσεις 8.000.000.000 δολαρίων.

Ένας νέος νόμος για τις ξένες επενδύσεις που εγκρίθηκε το 2014 περικόπτει τους φόρους επί των κερδών από 0,5% έως 15%, επιτρέπει την πλήρη ξένη ιδιοκτησία επιχειρήσεων και επιτρέπει επενδύσεις σε όλους τους τομείς της οικονομίας εκτός από την εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη και το στρατό. Εφαρμόζονται ειδικοί φόροι για να προσαρμόζουν την ξένη με την κουβανική κρατική ιδιοκτησία και τις επιχειρήσεις μέσω διεθνών οικονομικών ενώσεων. Όλα -πρόσληψη και πληρωμή των μισθών- διεκπεραιώνονται μέσω Κουβανικών γραφείων ευρέσεως εργασίας. Οι συνθήκες εργασίας διέπονται από το εθνικό κώδικα εργασίας.

Μερικοί μπορεί να το δουν αυτό ως ένα βήμα προς τα πίσω αλλά, σύμφωνα με τους Κουβανούς, είναι απαραίτητο να αποκτήσουν τα αναγκαία κεφάλαια για την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Αναμένονται πολλές ξένες επενδύσεις στην τουριστική βιομηχανία. Με την εξομάλυνση των σχέσεων με τις ΗΠΑ, η Κούβα αναμένει τρία εκατομμύρια τουρίστες από τη Βόρεια Αμερική. Επί του παρόντος, την επισκέπτονται ένα εκατομμύριο Καναδοί, 400.000 Κουβανοαμερικανοί και 90.000 Αμερικανοί. Το λιμάνι της Αβάνας εκσυγχρονίζεται για να δεχθεί κρουαζιερόπλοια.

Επίσης, ο στόχος είναι να κάνουν τα Κουβανέζικα προϊόντα και τις υπηρεσίες πιο ανταγωνιστικά στη διεθνή αγορά και να τα διαφοροποιήσουν. Αναμένονται εξαγωγές για τη φαρμακευτική βιομηχανία και το ιατρικό προσωπικό, χιλιάδες από τους οποίους εργάζονται στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων της Βραζιλίας και της Βενεζουέλας.

«Δεν έχουμε πολλούς πόρους, μόνο την ανθρώπινη εργατική δύναμη», είπε ο Ραμίρες.

Γεωργικές μεταρρυθμίσεις

Μια μεγάλη προτεραιότητα είναι η επέκταση της γεωργίας με τη δωρεάν μίσθωση ανεκμετάλλευτης γης, με την προϋπόθεση ότι θα πρέπει να καλλιεργείται και να συντηρείται. «Είμαστε μια αγροτική χώρα», είπε ο Ραμίρες. «Υπήρξε πολλή γη που ήταν σε αδράνεια και έτσι αποφασίσαμε να την παραδώσουμε για να καλλιεργηθεί με όρους δωρεάν μίσθωσης για την παραγωγή τροφίμων».

Κατά τα τελευταία τέσσερα χρόνια, πάνω από 1,1 εκατομμύρια εκτάρια γεωργικής γης που έχουν ενταχθεί στην παραγωγή απασχολούν περίπου 180.000 αγρότες. Αν αυτό επιτύχει, η αύξηση της γεωργικής παραγωγής θα επιτρέψει την αντικατάσταση πολλών εισαγωγών που έχουν υψηλές τιμές με τις αντίστοιχες εγχώριες παραγωγές. Αυτό κόστιζε ακριβά στη χώρα και επιβάρυνε το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου.

Πρόσφατα, μια αντιπροσωπεία Αμερικανών γεωργικών εκπροσώπων επισκέφθηκε την Κούβα. «Είναι θέμα χρόνου», είπε ο πρώην υπουργός Γεωργίας Τζον Μπλοκ, ο οποίος είναι ένα εκτροφέας χοίρων στο Ιλινόις και δικηγόρος στην Ουάσιγκτον, στη διάρκεια της επίσκεψής του σε μια συνεταιριστική φάρμα έξω από την Αβάνα. «Θα πρέπει να αρθούν και θα έχουμε ομαλές σχέσεις. Θα έπρεπε να το είχαμε κάνει εδώ και πολύ καιρό».

Ο Κουβανέζικος σοσιαλισμός έχει εισέλθει σε αχαρτογράφητα νερά. Οι τεράστιες αλλαγές που συμβαίνουν εγείρουν πολλές νέες και δύσκολες προκλήσεις. Μέσα σ' αυτές (είναι το) πώς να αναμετρηθεί με τις νέες κοινωνικές ανισότητες, κερδίζοντας τη νέα γενιά που βρίσκεται τόσο μακριά από την Επανάσταση του 1959 και με τις ιδεολογικές προκλήσεις από τις δυνάμεις της αγοράς.

Αλλά καθώς λένε οι Κουβανοί, «κάνουμε αλλαγές σταθερά, χωρίς διακοπή ή παύση. Δεν θα κάνουμε τίποτα που να διαταράσσει την ενότητα της χώρας. Υλοποιούμε μεγάλες αποφάσεις, λίγο-λίγο, αλλά το κάνουμε μαζί».

***

Ο John Bachtell είναι Εθνικός Πρόεδρος του Κομμουνιστικού Κόμματος των ΗΠΑ. Προηγουμένως ήταν οργανωτικός του κόμματος στο Ιλλινόις. Δραστηριοποιείται σε αγώνες για την εργασία, την ειρήνη και τη δικαιοσύνη. Μεγάλωσε στο Οχάιο και σήμερα ζει στο Σικάγο με την οικογένειά του.

Πηγή: peoplesworld.org

Μετάφραση - Επιμέλεια: Παναγιώτης Ζαβουδάκης

https://ergatikosagwnas.gr/new/ea/index.php/arthra/diethni/486-i-koyva-anadiarthronei-to-sosialismo-tis